To Πάσχα τοῦ Μεχμὲτ Μπέη (κρυφὸς χριστιανὸς). Μιὰ συγκλονιστικὴ ἱστορία μὲ κρυπτοχριστιανοὺς!

Ἀπὸ τὸ Ἀναγνωστικό τῆς Στ' Δημοτικοῦ τοῦ 1947

Εἶναι τρεῖς ἡ ὥρα μετὰ τὰ μεσάνυχτα καὶ σπάνιοι οἱ διαβάτες στὸ δρόμο. Εἶναι οἱ τελευταῖοι ποὺ γυρίζουν ἀπὸ τὴν πρώτη Ἀνάσταση καὶ πηγαίνουν βιαστικοὶ στὰ σπίτια τους. Σὲ λίγο τίποτε πιὰ δὲν ἀκούεται καὶ νεκρικὴ σιγὴ βασιλεύει σ’ ὅλη τὴν τουρκική συνοικία τοῦ Ἡρακλείου. Ξαφνικά, ἀνοίγει ἀθόρυβα ἡ αὐλόπορτα ἑνὸς μεγάλου σπιτιοῦ καὶ προβάλλει ἀνθρώπινο...

κεφάλι. Γυρίζει δεξιὰ καὶ ἀριστερὰ καὶ παρατηρεῖ μὲ προσοχὴ μέσα στὰ σκοτάδι. Τραβιέται μέσα καὶ πάλι ξαναφαίνεται καὶ κοιτάζει μὲ προσοχή.

-Ἐλᾶτε, δὲν εἶναι κανένας, ἀκούεται χαμηλὴ φωνή. 

Τρεῖς σκιές, ἡ μιὰ μεγάλη καὶ οἱ δύο μικρότερες, βγήκανε στὸ δρόμο. 

-Πᾶμε γρήγορα, ψιθύρισε ὁ ψηλὸς ἄντρας πᾶμε γρήγορα, γιατί ἀργήσαμε καὶ θὰ μᾶς περιμένει. Σκέπασε τὸ πρόσωπο μὲ τὸ μαντήλι σου, Ἑσμέ! Ρεσίτ, δός μου τὸ χέρι σου! 

Περπατούσανε κι οἱ τρεῖς σιωπηλοὶ στὸ σκοτάδι. Μόλις ὅμως ἔστριψαν τὸ στενὸ σοκάκι, βρήκανε μιὰ γριά, ποὺ κρατοῦσε στὸ χέρι της ἀναμμένη λαμπάδα. Περπατοῦσε μὲ κόπο, γιατί ἦταν πολὺ γριά. Καὶ φρόντιζε μὲ τὸ ἀδειανὸ χέρι νὰ προφυλάξει τὴ λαμπάδα της ἀπὸ τὸν ἀέρα, γιὰ νὰ φέρει στὸ σπίτι τὸ φῶς τῆς Ἀναστάσεως, ποὺ πῆρε ἀπὸ τὴν ἐκκλησιά. Ὅταν εἶδαν τὸ φῶς τῆς λαμπάδας οἱ τρεῖς νυχτερινοὶ διαβάτες, γύρισαν ἀλλοῦ το κεφάλι τους, γιὰ νὰ μὴν γνωριστοῦν. Τοῦ κάκου ὅμως. Ἡ γριὰ σήκωσε τὴ λαμπάδα της καὶ τοὺς φώτισε.

-Πολλά τά ἔτη σας, Μεχμὲτ Μπέη! εἶπε ἡ γριά.

-Καλημέρα, κυρά, ἀποκρίθηκε ἐκεῖνος, καὶ τοῦ χρόνου! Καὶ τράβηξε τὸ δρόμο του.

Ἡ γριὰ τοὺς κοίταξε ἀπὸ κοντά, ὥσπου τοὺς ἔχασε ἀπὸ τὰ μάτια της.

«Περίεργο πράγμα!» εἶπε μὲ τὸ νοῦ της. «Ποῦ νὰ πᾶνε τέτοια ὥρα ὁ Μεχμὲτ μπέης μὲ τὴ χανούμισα καὶ τὸ γιό του; Χριστέ μου, δὲν κάνεις τὸ θάμα σου νὰ γλιτώσουν οἱ Χριστιανοὶ ἀπὸ ἕναν Τοῦρκο;»

Βυθισμένη στὸ σκοτάδι ἦταν καὶ ἡ ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ. Ἐδῶ καὶ λίγη ὥρα, χιλιάδες κεριῶν τὴ φώτιζαν χιλιάδες Χριστιανῶν στὴν αὐλὴ της ἔψαλλαν χαρμόσυνα τό «Χριστὸς Ἀνέστη». Τώρα ἔμεινε μόνο τό ἄρωμα τοῦ λιβανιοῦ καὶ τῶν κεριῶν. Καὶ μόνο τό καντήλι, ποὺ ἔκαιε μπροστὰ στὴν ἀσημένια εἰκόνα τῆς Παναγίας, θαμπόφεγγε. Παντοῦ βασίλευε ἀπόλυτη σιγή.

 

Δύο χτύποι ἀκούστηκαν στὴν ἐξώθυρα. Ἀπὸ ἕνα στασίδι σηκώνεται κάποιος καὶ τρέχει ν’ ἀνοίξει ἦταν ὁ παπὰς τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ. Οἱ τρεῖς νυχτερινοὶ διαβάτες μπαίνουν ἀθόρυβα στὴν ἐκκλησία καὶ φιλοῦν τὸ χέρι τοῦ παπᾶ. Σφαλίζουν καλὰ τὴν πόρτα, προχωροῦν εὐλαβικὰ στὸ εἰκονοστάσι, γονατίζουν καὶ κάνουν τὸ σταυρό τους. Ὁ παπα-Γρηγόρης μπαίνει ἀπὸ τὴ δεξιὰ πόρτα στὸ ἱερό, ἀνοίγει τὴν Ὡραία Πύλη καὶ λέει στὸ μικρότερο ἀπὸ τοὺς τρεῖς:

-Ἔλα, παιδί μου, νὰ μὲ βοηθήσεις! Καὶ τοῦ δίνει μιὰ μικρὴ λαμπάδα, ποὺ τὴν ἄναψε ἀπὸ τὸ ἀκοίμητο φῶς, ποὺ εἶναι πάνω στὴν Ἅγια Τράπεζα.

Ὁ παπα-Γρηγόρης φόρεσε τὸ χρυσοκέντητο πετραχήλι του, πῆρε μὲ βαθὺ σεβασμὸ τὸ Δισκοπότηρο καὶ πλησίασε στὴν Ὡραία Πύλη. Μπροστά του στέκεται τὸ συμπαθητικὸ τουρκόπαιδο, ὠχρό, συγκινημένο, μὲ τὴ λαμπάδα στὸ χέρι.

-Πλησιάστε, εἶπε ὁ παπὰς στοὺς ἄλλους δύο.

Πρῶτα πλησίασε ἡ γυναίκα, τριάντα ἕως τριανταπέντε χρονῶν. Ἦταν ὠχρὴ καὶ βαθιὰ συγκινημένη. Τὴ στιγμὴ ποὺ ἀνέβαινε τὰ σκαλοπάτια τοῦ ἱεροῦ, χρειάστηκε νὰ τὴν ὑποστηρίξει ὁ Μεχμὲτ μπέης, γιὰ νὰ μὴν πέσει. Τὰ μεγάλα μαῦρα μάτια της ἦταν δακρυσμένα.

- «Μεταλαμβάνει ἡ δούλη τοῦ Θεοῦ Μαρία, εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος», εἶπε ὁ παπὰς μ’ ἐπισημότητα καὶ τῆς ἔδωσε τὴν Ἅγια Μετάληψη.

Δύο μεγάλα δάκρυα κύλησαν στὸ πρόσωπο τῆς σεμνῆς ἐκείνης γυναίκας κι ἀκούστηκε νὰ ψιθυρίζει: «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθης ἐν τῇ Βασιλεία σου».

Πῆρε ἔπειτα ἡ γυναίκα τὴ λαμπάδα στὸ χέρι της καί πλησίασε τὸ παιδί.

- «Μεταλαμβάνει ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ Νικόλαος»· ἐπανάλαβε ὁ παπάς, κοιτάζοντας στοργικά το συμπαθητικὸ παιδί.

Τώρα ἦρθε ἡ σειρὰ τοῦ Μεχμέτ. Ἀνεβαίνει μὲ θάρρος καὶ πλησιάζει τὸν παπά. Τὸ φῶς τῆς λαμπάδας τρέμει, γιατί τρέμουνε καὶ τὰ χέρια τῆς Μαρίας.

- «Μεταλαμβάνει ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ Ἐμμανουήλ, εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος», λέει γιὰ τρίτη φορὰ ὁ παπάς, δακρύζοντας τώρα κι αὐτός.

- Ἀμήν. Εἶπε μὲ βαθιὰ φωνὴ ὁ μυστικὸς Χριστιανός.

Σὲ λίγα λεπτὰ οἱ τρεῖς σκιὲς χάνονται καὶ πάλι στοὺς σκοτεινοὺς δρόμους τοῦ Ἡρακλείου καὶ βιαστικὰ γυρίζουν στὸ σπίτι τους. Αὐτὴ τὴ φορὰ δὲ βρέθηκε καμιὰ γριὰ στὸ δρόμο νὰ τοὺς γνωρίσει μὲ τὸ φῶς τῆς λαμπάδας καὶ νὰ ξαναπεῖ:

- Θεέ μου, δὲν κάνεις τὸ θάμα σου, γιὰ νὰ σωθοῦν ἀπὸ ἕναν κακὸ Τοῦρκο οἱ Χριστιανοί;

Μόνο ὁ παπα-Γρηγόρης ἤξερε, ὅτι ὁ Μεχμὲτ μπέης ἤτανε Χριστιανός, πιὸ πολὺ πιστὸς ἀπὸ πολλούς, ποὺ λέγονται μονάχα Χριστιανοί.

 

Βαρθολομαίος: «Όνειρο της ταπεινής πατριαρχίας μου η επαναλειτουργία της Χάλκης»

 

Μια εγκάρδια και ουσιαστική συζήτηση είχαν στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ, καθηγητής Γεράσιμος Σιάσος, μετά την επίσημη τελετή αναγόρευσης σε Επίτιμο Καθηγητή του Ομότιμου Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής Βλάσιου Φειδά, την Τετάρτη 17 Απριλίου.

Μια συζήτηση που αφορούσε τον ρόλο και την προσφορά του Οικουμενικού Πατριαρχείου, τον ρόλο του Πανεπιστημίου, τους φοιτητές ως εκπροσώπους του μέλλοντος αλλά και τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, με τον πρύτανη του ΕΚΠΑ να δηλώνει την ετοιμότητα και διάθεση του Πανεπιστημίου Αθηνών να βοηθήσει με εκπαιδευτικά προγράμματα την επαναλειτουργία της Σχολής της Χάλκης και τον Οικουμενικό Πατριάρχη να προτείνει από τη μεριά του τη συμμετοχή φοιτητών του ΕΚΠΑ στα προσκυνήματα που συχνά οργανώνει στην Καππαδοκία, τον Πόντο και όπου αλλού βρίσκονται ερειπωμένες εκκλησίες που μαρτυρούν την παρουσία του Ελληνισμού.

Τόσο ο πρύτανης του ΕΚΠΑ όσο και ο Οικουμενικός Πατριάρχης υπογράμμισαν ότι στις σημερινές συνθήκες, με την αλματώδη πρόοδο της τεχνολογίας, υπάρχει ανάγκη να δοθεί έμφαση στην βιοηθική, την δεοντολογία και μια βαθύτερη πνευματικότητα. Ουσιαστικά, να τονιστεί ότι πέρα από τη γνώση και την πληροφορία, υπάρχει και η αλήθεια και γι’ αυτό χρειάζεται να μεταλαμπαδευτούν στους φοιτητές οι αναγκαίες διαχρονικές αξίες.

Ταυτόχρονα, ο Οικουμενικός Πατριάρχης δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει ότι στα πρόσωπα των φοιτητών βλέπει ουσιαστικά το μέλλον της Εκκλησίας, της κοινωνίας και της ανθρωπότητας.

«Οικουμενικό Πατριαρχείο: Φάρος της Ορθοδοξίας»

Προσφωνώντας τον Οικουμενικό Πατριάρχη ο πρύτανης του ΕΚΠΑ υπογράμμισε ότι η παρουσία του αποτελεί τιμή και ευλογία για το Πανεπιστήμιο και υπογράμμισε ότι: «Το έργο το οποίο επιτελείται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, το πανανθρώπινο αυτό έργο που ξεπερνά και τα σύνορα της Χριστιανοσύνης. Θα θέλαμε να σας μεταφέρουμε εκ μέρους της Συγκλήτου, των Πρυτανικών Αρχών του Συμβουλίου Διοίκησης, τις ευχαριστίες μας προς τούτο και την αγάπη μας προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το Φάρο της Ορθοδοξίας, το φάρο του Ελληνισμού και φυσικά προς το πρόσωπό σας για το όλο έργο το οποίο επιτελείτε όλα αυτά τα χρόνια».

«Η εκκλησία και το Πανεπιστήμιο είναι οι δύο θεσμοί οι οποίοι ανασυγκρότησαν το ελληνικό κράτος μετά την επανάσταση του 1821»

Ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ υπογράμμισε ότι «η Εκκλησία και το Πανεπιστήμιο είναι δύο θεσμοί οι οποίοι ανασυγκροτήσουν επί της ουσίας το ελληνικό κράτος μετά την Επανάσταση του 1821. Το Πανεπιστήμιό μας ιδρύθηκε το 1837. Ιδρύσαμε τότε το 1837 και την πρώτη Θεολογική Σχολή σε όλες τις χριστιανικές χώρες, οπότε όλα αυτά τα χρόνια, oι αξίες, η ελληνορθόδοξη αξία αλλά και η αξία της επιστήμης μέσα από το Πανεπιστήμιό μας είχε ιδιαίτερο ρόλο στη συνολική ανασυγκρότηση και πορεία του Ελληνικού Έθνους. Mας τιμάτε σήμερα και πραγματικά σας θέλουμε κοντά μας. Ιδιαίτερα δε στις ημέρες μας, όπου η τεχνολογία, η τεχνητή νοημοσύνη, όλα αυτά τα επιτεύγματα της τεχνολογίας κινούνται με πολύ ταχείς ρυθμούς, με ιλιγγιώδη ταχύτητα».

Το ΕΚΠΑ καλλιεργεί τον ανθρωπισμό, τη βιοηθική και τη δεοντολογία

Ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ, αφού υπογράμμισε ότι ο μόνο ο Οικουμενικός Πατριάρχης κατέχει τον «τίτλο του επίτιμου διδάκτορα όλων των Τμημάτων και όλων των Σχολών» σημείωσε ότι το ΕΚΠΑ είναι «ένα πνευματικό ίδρυμα που δεν προσφέρει μόνο εκπαίδευση, δεν προσφέρει μόνο έρευνα και καινοτομία, αλλά καλλιεργεί και τις ανθρωπιστικές επιστήμες, τον ανθρωπισμό, καλλιεργεί και διδάσκει τη βιοηθική, τηn δεοντολογία και όλα αυτά που θα πρέπει να είναι συνυφασμένα με την ανάπτυξη της τεχνολογίας».

«Περιμένουμε με ανυπομονησία την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης»

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ στη βούληση και διάθεση του Πανεπιστημίου Αθηνών να συμβάλει στην επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, που παραμένει πάγιο αίτημα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, με τη διοργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Όπως είπε χαρακτηριστικά, «θα θέλαμε ακόμη να σας πούμε ότι περιμένουμε με ανυπομονησία την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Εμείς ως Πανεπιστήμιο είμαστε έτοιμοι όποτε εσείς μας υποδείξετε τον χρόνο να εγκαταστήσουμε εκπαιδευτικά προγράμματα και να επαναλειτουργήσει η Θεολογική Σχολή στη Χάλκη, η οποία επιτέλεσε ένα σπουδαίο ρόλο και στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και ευρύτερα παγκόσμια»

«Χαρά και συγκίνηση που βρίσκομαι και πάλι στους χώρους του Πανεπιστημίου Αθηνών»

Από τη μεριά του, ο Οικουμενικός Πατριάρχης υπογράμμισε τα αισθήματα χαράς και συγκίνησης που βρέθηκε και πάλι στους χώρους του Πανεπιστημίου Αθηνών, το οποίο, όπως σημείωσε, «πολλαπλώς με ετίμησε κατά το παρελθόν». Σημείωσε ότι βρίσκεται στο πανεπιστήμιο με την ευκαιρία της απόδοσης του τίτλου του Επίτιμου Καθηγητή «σε ένα διακεκριμένο καθηγητή σας, φίλο μας, συνεργάτη μας, ένα θεολόγο, τον κ. Βλάσιο Φειδά. Χάρηκα που μπόρεσα να είμαι σε αυτή την τελετή, να τον ευχαριστήσω και να τον συγχαρώ επί του σύνεγγυς. Και ευχαριστώ για την υποδοχή, την τιμητική που μου επιφυλάσσεται άμα την είσοδό μου στους χώρους του Πανεπιστημίου. Και τώρα σε αυτή την αίθουσα. Ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια, για το ταπεινό μου πρόσωπο αλλά και για τη Μητέρα Εκκλησία, προ πάντων το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο αιώνες τώρα διαδραματίζει ένα σημαντικότατο ρόλο όχι μόνον στο χώρο της Εκκλησίας, όχι μόνο στα εκκλησιαστικά πράγματα, αλλά και στον ευρύτατο χώρο του πανανθρώπινου πολιτισμού».

«Στα πρόσωπα των φοιτητών βλέπω το μέλλον της Εκκλησία, της κοινωνίας, της ανθρωπότητας»

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης μίλησε και για τους νέους. Όπως είπε χαρακτηριστικά: «Μόλις πληροφορήθηκα ότι έχετε εκατό χιλιάδες φοιτητές. Είναι ένας μεγάλος αριθμός, μια μεγάλη δύναμις για το παρόν και για το μέλλον της Ελλάδος. Και ευρύτερα, διότι υποθέτω ότι οι φοιτητές σας δεν είναι μόνο από την Ελλάδα αλλά και από άλλες χώρες. Όταν μιλώ για τους νέους, όταν απευθύνομαι στους νέους, στα παιδιά, τους φοιτητάς, συγκινούμαι διότι βλέπω στα πρόσωπά τους το μέλλον της Εκκλησίας, της κοινωνίας, της ανθρωπότητος. Και από την άλλη πλευρά σκέπτομαι ότι υπό τα σημερινά συνθήκας, η διαπαιδαγώγησης, η εκπαίδευση των νέων είναι ένα δύσκολο εγχείρημα. Και για την Εκκλησία και για την πολιτεία, για τους γονείς, για το σχολείο. Είναι δύσκολο εγχείρημα, διότι θέλουμε εμείς οι μεγαλύτεροι, οι θεσμοί και τα πρόσωπα να δώσουμε στους νέους όχι μόνο χρηστικές γνώσεις, να τους διευκολύνουμε στον επαγγελματικό τους προσανατολισμό, αλλά να τους δώσουμε πνευματικό προσανατολισμό, να τους πείσουμε, να τους μεταλαμπαδεύσουμε τις αξίες εκείνες οι οποίες είναι διαχρονικές.

Είναι τα ιδανικά, τα υψηλά ιδανικά στα οποία πιστεύει όλη η πολιτισμένη ανθρωπότητα και ιδιαιτέρως η Εκκλησία μας και το Γένος μας και αυτό θέλουμε να μεταδώσουμε στους νέους. Η διαπαιδαγώγηση λοιπόν και η εκπαίδευση δυσχεραίνεται σήμερα από τα άλματα που είπατε και εσείς ότι έκανε και κάνει ο τεχνικός πολιτισμός».

Η επιστήμη η οποία καλλιεργείται στους χώρους του Πανεπιστημίου και η πίστις, η Εκκλησία συμπορεύονται. Δεν είναι δυνατόν να είναι ανταγωνιστικά μεγέθη

«Θέλουμε στα παιδιά μας να δώσουμε όχι μόνο βοήθεια αλλά και την αλήθεια»

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Οικουμενικός Πατριάρχης υπογράμμισε ότι «η σύγχρονη τεχνολογία, η οποία έχει ασφαλώς πολλές καλές πλευρές, αλλά έχει και τις υπερβολές που είναι επιζήμιες. Θέλουμε στα παιδιά μας να δώσουμε όχι μόνον βοήθεια, αλλά την αλήθεια. Η αλήθεια είναι ο ίδιος ο Χριστός. Μας το είπε ο ίδιος και γι’ αυτό είναι λόγια αδιάψευστα. Είπε ο Κύριος ότι εγώ ειμί η οδός και η αλήθεια και η ζωή. Αυτήν την αλήθεια, την αμετακίνητη, την διαχρονική, τη σωστική σωτηριώδη αλήθεια του Κυρίου οφείλουμε και θέλουμε να μεταδώσουμε στους νέους μας.

Εύχομαι, κύριε Πρύτανη, να έχετε πολλά επιτεύγματα προς αυτή την κατεύθυνση. Να κάνετε τους νέους μας να αισθάνονται υπερήφανοι γιατί είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Μεγαλώνουν μέσα στην Εκκλησία, μέσα στα μυστήρια της Εκκλησίας, μέσα στην αλήθεια της Εκκλησίας. Και να τους καμαρώνετε και μαζί σας και εμείς ως εκπρόσωποι της Εκκλησίας, ως λειτουργοί της Εκκλησίας». Ο Οικουμενικός Πατριάρχης υπογράμμισε ότι «η επιστήμη η οποία καλλιεργείται στους χώρους του Πανεπιστημίου και η πίστις, η Εκκλησία συμπορεύονται. Δεν είναι δυνατόν να είναι ανταγωνιστικά μεγέθη».

Μάλιστα, σημείωσε με ικανοποίηση ότι φέτος η ακαδημαϊκή χρονιά ξεκίνησε και με την ευλογία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών: «Άρχισε το φετινό σχολικό έτος. Με προσευχή, με την επίκληση του φωτισμού, της χάριτος και της βοηθείας του Θεού. Γνωρίζω ότι αυτό έγινε για πρώτη φορά στο Πανεπιστήμιό σας, στο Πανεπιστήμιό μας».

«Καμαρώνουμε ως Εκκλησία και ως Γένος για το ΕΚΠΑ»

Μιλώντας για το ΕΚΠΑ ο Οικουμενικός Πατριάρχης σημείωσε τη μεγάλη πρόοδο που έχει κάνει: «Το Πανεπιστήμιο Αθηνών είναι γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια προοδεύει, ανεβαίνει κατά τα διεθνή κριτήρια, καταλαμβάνει όλο και υψηλότερη θέση και εύχομαι αυτό να συνεχιστεί, να συνεχίσει η ανοδική πορεία του Ιστορικού και του Πανεπιστημίου Αθηνών και να καμαρώνουμε και εμείς ως Εκκλησία και ως Γένος γι’ αυτό το αρχαίο και πάντοτε νέο και πάντοτε ζωντανό Ανώτατο εκπαιδευτικό Ίδρυμα. Καλή χρονιά, πολλές επιτυχίες! Καλό Πάσχα!

Και βεβαίως δεν παρέλειψε να δώσει και την ευλογία του: «Στέλνω τον χαιρετισμό, την ευλογία, τη στοργή και την αγάπη της Μητρός Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως, του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου σε όλο τον ακαδημαϊκό κόσμο, στις Πρυτανικές Αρχές, στη Σύγκλητο, στους Καθηγητάς, στους Προέδρους των Τμημάτων και στους αγαπητούς φοιτητές και φοιτήτριες του Πανεπιστημίου Αθηνών για όλα τα καλά του Θεού στη ζωή τους και στην περίοδο των σπουδών τους. Ως προς τα παιδιά μας, αλλά και σε όλη τη μετέπειτα ζωή και σταδιοδρομία τους. Από το Οικουμενικό Πατριαρχείο θα έχετε τη διαρκή σκέψη μας, την προσευχή μας, τη στοργή και την αγάπη μας και την ηθική υποστήριξη για κάθε ωραία πρωτοβουλία που παίρνουμε».

Το Πανεπιστήμιο Αθηνών καταλαμβάνει όλο και υψηλότερη θέση και εύχομαι να συνεχίσει η ανοδική πορεία του Ιστορικού και του Πανεπιστημίου Αθηνών και να καμαρώνουμε και εμείς ως Εκκλησία και ως Γένος γι’ αυτό το αρχαίο και πάντοτε νέο και πάντοτε ζωντανό Ανώτατο εκπαιδευτικό Ίδρυμα.

«Είστε φωτεινό παράδειγμα»

Από τη μεριά του ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ υπογράμμισε ότι ο Πατριάρχης αποτελεί ένα φωτεινό παράδειγμα: «Κατέχετε και τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα, ο μόνος που κατέχει τον τίτλο όλων των τμημάτων και όλων των σχολών. Είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι γιατί το φωτεινό πρόσωπο σας και το φωτεινό παράδειγμα αποτελεί παράδειγμα και για μας και ευελπιστούμε ότι θα αποτελέσει και ισχυρό παράδειγμα και για όλους μας τους φοιτητές. Πρόσφατα δε, το Πανεπιστήμιό μας πριν δύο μήνες σε διεθνή κατάταξη, κατατάχτηκε δέκατο έκτο στην Ευρώπη και στα 90 καλύτερα πανεπιστήμια στον κόσμο».

«Όνειρο της ταπεινής πατριαρχίας μου η επαναλειτουργία της Σχολής της Χάλκης»

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης μίλησε και για την επαναλειτουργία της Σχολής της Χάλκης. Όπως είπε χαρακτηριστικά: «Είναι ένα όνειρο της ταπεινής πατριαρχίας μου. Δυστυχώς σε αυτά τα 33 χρόνια που είμαι στο θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως, δεν το επιτύχαμε αυτό, παρά τις προσπάθειές μας. Αλλά ο Θεός που είναι δίκαιος θα αποκαταστήσει αυτήν την αδικία που έγινε στη σχολή μας, στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, στην Ορθόδοξη Θεολογία και στον ανθρώπινο πολιτισμό, τον οποίον διακονούσε η Σχολή μας διά των αποφοίτων της».

Απαντώντας στην προσφορά βοήθειας από το ΕΚΠΑ για την επαναλειτουργία της Σχολής στη Χάλκη, ο Πατριάρχης υπογράμμισε ότι «όσον αφορά τα προγράμματα που προτείνατε να γίνονται με τη Χάλκη, θα το μελετήσουμε και θα επανέλθουμε», ενώ πρότεινε από τη μεριά του στο Πανεπιστήμιο να διοργανώσει «από καιρού εις καιρόν εκπαιδευτικές και προσκυνηματικές εκδρομές προς την Κωνσταντινούπολη, προς το Φανάρι, προς το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο», αλλά και στις ερειπωμένες εκκλησίες της Καππαδοκίας, της Ιωνίας και του Πόντου: «Ξέρετε ότι από καιρού εις καιρόν κάνω προσκυνήματα στην Καππαδοκία και λειτουργός τις ερειπωμένες εκκλησίες. Και στην Παναγία Σουμελά και στην Ιωνία, στην Έφεσο και σε άλλες περιοχές. Και όταν πηγαίνω εκεί, μακάρι να μπορούμε να κάνουμε προσκυνήματα με μικρές ή μεγαλύτερες ομάδες φοιτητών και να συναντώ εκεί να τιμούμε τους προγόνους μας, οι οποίοι αναπαύονται κάτω από αυτά τα χώματα τα ευλογημένα της Μικράς Ασίας, του Πόντου. Αυτό κάνω κάθε φορά που πηγαίνω και λειτουργώ εκεί. Κάνω τρισάγια και μνημόσυνα για όλους τους αμέτρητους προγόνους μας, οι οποίοι δημιούργησαν σ αυτά τα μέρη έναν υπέροχο πολιτισμό. Και πριν από εκατό ακριβώς χρόνια αναγκαστικά έφυγαν και ξεριζώθηκαν. Και ήταν μία μεγάλη απώλεια και για τον τόπο και για το Γένος μας και για το Πατριαρχείο μας, το οποίο έχασε όλες τις Μητροπόλεις του της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης. Αλλά μακρηγορήσω πολύ, σταματώ εδώ και σας ευχαριστώ πολύ».

 

Ἅγιος Ἰγνάτιος Brianchaninov Ἐπίσκοπος Καυκάσου καί Μαύρης Θάλασσας ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ

 

ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ εἶναι ἡ αἴσθηση τοῦ πνεύματος τοῦ ἀνθρώπου, αἴσθηση λεπτὴ καὶ φωτεινή, ποὺ ξεχωρίζει τὸ καλὸ ἀπὸ τὸ κακό.

Ἡ αἴσθηση αὐτὴ ξεχωρίζει τὸ καλὸ ἀπὸ τὸ κακὸ πιὸ καθαρὰ ἀπ’ ὅσο ὁ νοῦς. Πιὸ δύσκολο εἶναι νὰ παραπλανήσει κανεὶς τὴ συνείδηση παρὰ τὸν νοῦ. Καὶ τὸν πλανεμένο νοῦ, ποὺ τὸν ὑποστηρίζει τὸ φιλάμαρτο θέλημα, γιὰ πολὺν καιρὸ τὸν ἀντιμάχεται ἡ συνείδηση.

Ἡ συνείδηση εἶναι ὁ φυσικὸς νόμος(1). Ἡ συνείδηση χειραγωγοῦσε τὸν ἄνθρωπο πρὶν τοῦ δοθεῖ ὁ γραπτὸς νόμος. Ἡ μεταπτωτικὴ ἀνθρωπότητα βαθμιαῖα οἰκειώθηκε ἕναν λαθεμένο τρόπο σκέψεως γιὰ τὸν Θεό, τὸ καλὸ καὶ τὸ κακό. Ἡ λαθεμένη σκέψη ἐπηρέασε, φυσικά, καὶ τὴ συνείδηση. Ἔτσι, ὁ γραπτὸς νόμος ἀποτέλεσε ἀναγκαιότητα γιὰ τὴ χειραγώγηση τοῦ ἀνθρώπου στὴν ἀληθινὴ θεογνωσία καὶ τὴ θεοφιλή διαγωγή.

Ἡ διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ, ἐπισφραγισμένη μὲ τὸ ἅγιο Βάπτισμα, θεραπεύει τὴ συνείδηση ἀπὸ τὴν κακὴ προδιάθεση (2) μὲ τὴν ὁποία τὴ δηλητηρίασε ἡ ἁμαρτία. Ἡ ὀρθὴ λειτουργία τῆς συνειδήσεως ἀποκαθίσταται, ἐνισχύεται καὶ σταθεροποιεῖται μὲ τὴν τήρηση τῆς διδασκαλίας τοῦ Χριστοῦ.

Ἡ ἀποκατάσταση τῆς ὑγείας καὶ ἡ ὀρθὴ λειτουργία τῆς συνειδήσεως εἶναι δυνατὲς μόνο στοὺς κόλπους τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μέσω τοῦ θείου νόμου της, πού κατευθύνει ὀρθὰ τὸν νοῦ. Γιατί κάθε λαθεμένη σκέψη ἐπιδρᾶ ἀρνητικὰ στὴ συνείδηση καὶ τὴ λειτουργία της.

Οἱ θεληματικὲς ἁμαρτίες σκοτίζουν, ἐξασθενίζουν, καταπνίγουν, ἀποκοιμίζουν τὴ συνείδηση.

Κάθε ἁμαρτία ποὺ δὲν ἐξαλείφεται μὲ τὴ μετάνοια, ἀφήνει τὴ βλαπτικὴ σφραγίδα της στὴ συνείδηση.

Ἡ ἑκούσια καὶ συνεχὴς ἁμαρτωλὴ ζωὴ σχεδὸν νεκρώνει τὴ συνείδηση. Δὲν εἶναι δυνατόν, ὡστόσο, αὐτὴ νὰ νεκρωθεῖ ἐντελῶς. Θὰ συνοδεύει τὸν ἄνθρωπο μέχρι τὸ φοβερὸ Κριτήριο τοῦ Χριστοῦ. Ἐκεῖ θὰ τὸν ἐνοχοποιήσει, ἂν τὴν καταπατοῦσε.

Σύμφωνα μὲ τοὺς ἁγίους πατέρες, ὁ ἀντίδικος τοῦ ἀνθρώπου, ποὺ ἀναφέρεται στὸ Εὐαγγέλιο (3), εἶναι ἡ συνείδηση. Καὶ πράγματι εἶναι ἀντίδικος, γιατί ἐναντιώνεται σὲ κάθε ἄνομο ἐγχείρημά μας.

Βαδίζοντας πρὸς τὸν οὐρανό, στὴ διάρκεια τῆς ἐπίγειας ζωῆς σου, νὰ ἔχεις εἰρηνικὲς σχέσεις μ’ αὐτὸν τὸν ἀντίδικο, γιὰ νὰ μὴ γίνει κατήγορός σου τότε ποὺ θ’ ἀποφασίζεται ἡ κατάστασή σου στὴν αἰωνιότητα.

Λέει ἡ Γραφή: «Θὰ ἀπαλλάξει τὴν ψυχὴ ἀπὸ τὰ δεινὰ ἕνας ἀξιόπιστος μάρτυρας»(4). Ἀξιόπιστος μάρτυρας εἶναι ἡ ἄμεμπτη συνείδηση. Ἡ ἄμεμπτη αὐτὴ συνείδηση τὴν ψυχὴ ποὺ ἀκούει τὶς συμβουλές της θὰ τὴ λυτρώσει ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες της μέχρι τὸν θάνατο καὶ ἀπὸ τὰ αἰώνια βάσανα μετὰ τὸν θάνατο.

Ὅπως ἡ κόψη τοῦ μαχαιριοῦ ἀκονίζεται μὲ τὴν πέτρα, ἔτσι καὶ ἡ συνείδηση ἀκονίζεται ἀπὸ τὴ νοητὴ πέτρα (5), τὸν Χριστό, μὲ τὴ μελέτη τοῦ λόγου Του, ποὺ τὴ φωτίζει, καὶ μὲ τὴν τήρηση τῶν εὐαγγελικῶν ἐντολῶν.

Φωτισμένη καὶ ἀκονισμένη ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ ἡ συνείδηση, λεπτομερειακὰ καὶ ὁλοκάθαρα φανερώνει στὸν ἄνθρωπο τὶς ἁμαρτίες του, ἀκόμα καὶ τὶς πιὸ μικρές.

Μὴν ἀσκεῖς βία στὸν ἀντίδικό σου -μὴν παραβιάζεις τὴ συνείδησή σου! Διαφορετικά, θὰ στερηθεῖς τὴν πνευματική σου ἐλευθερία. Ἡ ἁμαρτία θὰ σὲ αἰχμαλωτίσει καὶ θὰ σὲ δέσει. Θλίβεται ὁ προφήτης μαζὶ μὲ τὸν Θεὸ γι’ αὐτοὺς ποὺ ἐπιβουλεύονται τὸν ἴδιο τους τὸν ἑαυτό, παραβιάζοντας τὴ συνείδησή τους: «Ὁ Ἐφραΐμ καταπίεσε τὸν ἀντίδικό του, καταπάτησε τὸ δίκιο του, γιατί ἄρχισε νὰ ἀκολουθεῖ τὴ ματαιότητα»(6).

Ἡ «κόψη» τῆς συνειδήσεως εἶναι πολὺ λεπτή, πολὺ εὐαίσθητη, γι’ αὐτὸ ὁ ἄνθρωπος πρέπει νὰ τὴ φυλάει προσεκτικά. Καὶ τὴ φυλάει, ὅταν ἐκτελεῖ ὅλες τὶς ὑποδείξεις τῆς συνειδήσεως καὶ ὅταν, σὲ περίπτωση ἀθετήσεως κάποιας ἀπ’ αὐτὲς λόγω ἀδυναμίας ἤ πλάνης, μετανοεῖ μὲ δάκρυα.

Καμιὰν ἁμαρτία μὴ θεωρεῖς ἀσήμαντη. Κάθε ἁμαρτία ἀποτελεῖ παράβαση τοῦ θείου νόμου, ἐναντίωση στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, καταπάτηση τῆς συνειδήσεως. Ἄλλωστε, ἀπὸ τὰ μικρά, ἀπὸ τὰ μηδαμινά, ὅπως νομίζουμε, ἁμαρτήματα ὁδηγούμαστε σιγὰ-σιγὰ στὰ μεγάλα. “Πόσο σοβαρὸ εἶναι αὐτό; Εἶναι βαριὰ ἁμαρτία; Μήπως δὲν εἶναι κάν ἁμαρτία; Ναί, δὲν εἶναι ἁμαρτία!”. Ἔτσι σκέφτεται ὁ ἄνθρωπος ποὺ δὲν ἐνδιαφέρεται γιὰ τὴ σωτηρία του, ὅταν ἀποφασίζει νὰ γευθεῖ τὴν ἁμαρτωλὴ τροφή, τὴν τροφὴ ποὺ ἀπαγορεύει ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ. Μὲ ἀβάσιμους συλλογισμοὺς καταπατᾶ διαρκῶς τὴ συνείδησή του. Ἔτσι, μὲ τὸν καιρό, ἡ «κόψη» της στομώνει καὶ ἡ φωτεινότητα της μειώνεται. Στὴν ψυχὴ ἁπλώνονται τὸ σκοτάδι καὶ ἡ παγωνιὰ —ἡ ἀμέλεια καὶ ἡ ἀναισθησία.

Τελικὰ ἡ ἀναισθησία γίνεται πάγια κατάσταση τῆς ψυχῆς. Συχνὰ μάλιστα, συμβαίνει νὰ εἶναι ἱκανοποιημένη ἡ ψυχὴ μὲ τὴν ἀναισθησία της, θεωρώντας τὴν κατάσταση εὐάρεστη στὸν Θεό, κι ἔτσι νὰ ἔχει τὴ συνείδηση της ἀναπαυμένη. Στὴν πραγματικότητα, βέβαια, ἀφοῦ ἔχασε τὴ μακάρια συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητάς της, ποὺ εἶναι ἡ βάση τῆς πνευματικῆς ζωῆς, τύφλωσε καὶ ἀποκοίμισε τὴ συνείδηση (7).

Ἀθέατες τότε, μέσα στὸ βαθὺ σκοτάδι τῆς ἀναισθησίας, διάφορες ἁμαρτίες ὁρμοῦν σὰν ληστὲς μέσα στὴν ψυχὴ καὶ τὴν κάνουν κρησφύγετό τους. Οἱ ἁμαρτίες αὐτές, μένοντας ἐκεῖ γιὰ πολύ, γίνονται συνήθειες. Μὲ τὸν καιρὸ ἑδραιώνονται καὶ ἰσχυροποιοῦνται ὅσο καὶ οἱ φυσικὲς ἰδιότητες τῆς ψυχῆς, καμιὰ φορά μάλιστα ξεπερνοῦν σὲ δύναμη ἀκόμα κι αὐτὲς τὶς φυσικὲς ἰδιότητες. Οἱ ἁμαρτωλὲς συνήθειες ὀνομάζονται πάθη. Χωρὶς νὰ τὸ συνειδητοποιεῖ ὁ ἄνθρωπος, ἁλυσοδένεται σιγὰ-σιγὰ ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ γίνεται αἰχμάλωτός της, δοῦλος της.

Ὅποιος ἀδιαφορεῖ συστηματικὰ γιὰ τὶς ὑπομνήσεις τῆς συνειδήσεως, ἀφήνει τὸν ἑαυτό του νὰ αἰχμαλωτιστεῖ ἀπὸ τὴν ἁμαρτία. Ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος μόνο μὲ ἔντονο προσωπικὸ ἀγώνα καὶ μὲ τὴ δυναμικὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ θὰ μπορέσει νὰ σπάσει τὶς ἁλυσίδες του καὶ νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ πάθη. Γιατί τὰ πάθη ταυτίστηκαν μὲ τὴ φύση του, ἔγιναν, θαρρεῖς, ἰδιότητές της.

Ἀγαπητέ μου ἀδελφέ! Μ’ ὅλη τὴν προσοχὴ καὶ τὴν ἐπιμέλεια φύλαξε τὴ συνείδησή σου.

Φύλαξε τὴ συνείδησή σου, πρῶτον, ὡς πρὸς τὴ σχέση σου μὲ τὸν Θεό. Νὰ τηρεῖς ὅλες τὶς ἐντολές Του, τόσο ὅταν σὲ βλέπουν οἱ ἄνθρωποι ὅσο καὶ ὅταν δὲ σὲ βλέπουν. Γιατί καὶ ὅταν δὲν σὲ βλέπουν οἱ ἄνθρωποι, ὅ,τι κάνεις, ἀκόμα καὶ ὅ,τι σκέφτεσαι, γίνεται γνωστὸ στὸν Θεὸ καὶ στὴ συνείδησή σου.

Φύλαξε τὴ συνείδησή σου, δεύτερον, ὡς πρὸς τὴ σχέση σου μὲ τὸν πλησίον. Μὴν ἀρκεῖσαι σὲ μίαν εὐπρεπῆ ἐξωτερικὴ συμπεριφορὰ πρὸς τοὺς συνανθρώπους σου. Πρέπει ἀπὸ τὴ συμπεριφορά σου νὰ ἱκανοποιεῖται ἡ συνείδησή σου. Καὶ ἡ συνείδηση ἱκανοποιεῖται, ὅταν ὄχι μόνο οἱ πράξεις σου ἀλλὰ καὶ τὰ αἰσθήματά σου γιὰ τὸν πλησίον ἀνταποκρίνονται στὶς ἐντολὲς τοῦ Εὐαγγελίου.

Φύλαξε τὴ συνείδησή σου, τρίτον, ὡς πρὸς τὰ πράγματα, ἀποφεύγοντας τὰ περιττὰ καὶ τὰ πολυτελή. Νὰ θυμᾶσαι πὼς ὅλα τὰ ἀντικείμενα ποὺ χρησιμοποιεῖς στὴν καθημερινή σου ζωὴ εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ.

Φύλαξε τὴ συνείδησή σου, τέταρτον, ὡς πρὸς τὸν ἴδιο σου τὸν ἑαυτό. Μὴν ξεχνᾶς πὼς εἶσαι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ καὶ πρέπει νὰ Τοῦ μοιάσεις (8), νὰ Τοῦ παρουσιάσεις κάποτε αὐτὴ τὴν εἰκόνα καθαρὴ καὶ ἄμεμπτη.

Ἀλίμονο, ἀλίμονο στὴν ψυχή, στὴν ὁποία ὁ Κύριος, τὴν ἡμέρα τῆς Κρίσεως, δὲν θ’ ἀναγνωρίσει τὴν εἰκόνα Του! Ἀλίμονο στὴν ψυχή, στὴν ὁποία δὲν θὰ βρεῖ καμιὰν ὁμοιότητα μὲ τὸν ἑαυτό Του! Αὐτὴ ἡ ψυχὴ θ’ ἀκούσει τὴν τρομερὴ καταδίκη: «Δὲν σὲ ξέρω!»(9). Ἡ ἄχρηστη εἰκόνα θὰ ριχθεῖ στὴν ἄσβεστη φλόγα τῆς γέεννας.

Ἀνέκφραστη καὶ ἀτελεύτητη, ἀπεναντίας, θὰ εἶναι ἡ χαρὰ τῆς ψυχῆς, στὴν ὁποία ὁ Κύριος θ’ ἀναγνωρίσει τὴν εἰκόνα Του, στὴν ὁποία θὰ δεῖ τὴν προπτωτικὴ θεία ὀμορφιά, δῶρο τῆς ἄπειρης ἀγαθότητάς Του στὸ πλάσμα Του. Αὐτὴ ἡ ὀμορφιὰ τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς μετὰ τὴν προπατορικὴ πτώση χάθηκε, ἀλλὰ ἀποκαταστάθηκε καὶ αὐξήθηκε μὲ τὴ λυτρωτικὴ οἰκονομία τοῦ Χριστοῦ. Καὶ ὁ Χριστὸς μᾶς ἔδωσε ἐντολὴ νὰ διατηροῦμε τὴ θεία ὀμορφιὰ τῆς ψυχῆς μας ἀκέραιη καὶ ἄσπιλη, ἀποφεύγοντας ὅλες τὶς ἁμαρτίες καὶ τηρώντας ὅλες τὶς εὐαγγελικὲς ἐντολές.

Τῆς ἀποφυγῆς τῶν ἁμαρτιῶν καὶ τῆς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν ἄγρυπνος ἐπιτηρητὴς καὶ ἀσίγητος παρακινητής εἶναι ἡ συνείδηση. Ἀμήν.

Ἅγιος Ἰγνάτιος Brianchaninov
Ἐπίσκοπος Καυκάσου καί Μαύρης Θάλασσας

Άγιος Πορφύριος: Και να ξέρετε ότι όσο αγιάζεσθε, τόσο εισακούονται οι προσευχές σας!

 

Να ζητάμε απ’ τον Θεό να γίνει το θέλημα Του στην ζωή μας

Οι προσευχές μας δεν εισακούονται, διότι δεν είμαστε άξιοι.

Πρέπει να γίνεις άξιος, για να προσευχηθείς.

Δεν είμαστε άξιοι, διότι δεν αγαπάμε τον πλησίον μας ως εαυτόν.

Το λέει ο ίδιος ο Χριστός:
«Εάν ουν προσφέρης το δώρον σου επί το θυσιαστήριον κακεί μνησθής ότι ο αδελφός σου έχει τι κατά σου, άφες εκεί το δώρόν σου έμπροσθεν του θυσιαστηρίου και ύπαγε πρώτον, διαλλάγηθι τω αδελφώ σου και τότε ελθών πρόσφερε το δώρον σου».

Να πάεις πρώτα να συμφιλιωθείς με τον αδελφό σου, να συγχωρεθείς, για να γίνεις άξιος.

Αν δεν γίνει αυτό, δεν μπορείς να προσευχηθείς.

Αν δεν είσαι άξιος, δεν μπορείς να κάνεις τίποτα.

Όταν τακτοποιήσεις όλες τις εκκρεμότητες και ετοιμασθείς, τότε πάεις και προσφέρεις το δώρο σου.

Άξιοι γίνονται όσοι επιθυμούν και λαχταρούν να γίνουν του Χριστού, όσοι δίνονται στο θέλημα του Θεού.

Να μην έχεις κανένα θέλημα, αυτό έχει μεγάλη αξία, είναι το παν.

Ο σκλάβος δεν έχει κανένα θέλημα.

Το να μην έχομε κανένα θέλημα μπορεί να γίνει μ’ έναν τρόπο απαλό· με την αγάπη στον Χριστό και την τήρηση των εντολών Του.

«Ο έχων τας εντολάς μου και τηρών αυτάς, εκείνός εστιν ο αγαπών με· ο δε αγαπών με αγαπηθήσεται υπό του Πατρος μου και εγώ αγαπήσω αυτόν και εμφανίσω αυτώ εμαυτόν».

Χρειάζεται αγώνας. Έχομε να παλέψομε «προς τους κοσμοκράτορας του σκότους του αιώνος τούτου». Έχομε να παλέψομε με τον «λέοντα τον ωρυόμενον». Δεν επιτρέπεται στον αγώνα να επιτύχει ο πολυμήχανος.

Αυτό προϋποθέτει δάκρυα, μετάνοια, προσευχή, ελεημοσύνη, αίτηση με συνοδεία την εμπιστοσύνη στον Χριστό και όχι την ολιγοπιστία.

Μόνον ο Χριστός μπορεί να μας βγάλει απ’ τον κλοιό της ερημιάς.

Προσευχή και μετάνοια και ελεημοσύνη.

Δώστε έστω κι ένα ποτήρι νερό, αν δεν έχετε χρήματα.

Και να ξέρετε ότι όσο αγιάζεσθε, τόσο εισακούονται οι προσευχές σας. 

Από το βιβλίο Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, «Βίος και λόγοι», έκδοση Ιεράς Μονής Χρυσοπηγής, Χανιά.

 

Μεγάλη Παρασκευή 13 Ἀπριλιου 1947: Τό διά Σταυροῦ μαρτύριο τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Γεωργίου Σκρέκα

 

Τοῦ Πρωτ. Φωτοπούλου Ἰωάννου

Εἰσερχόμενοι στήν Μ. Ἑβδομάδα τῶν Ἀχράντων Παθῶν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καλούμαστε νά «συμπορευθῶμεν Αὐτῷ καί συσταυρωθῶμεν καί νεκρωθῶμεν δι’Αὐτόν ταῖς τοῦ βίου ἡδοναῖς ἵνα καί συζήσωμεν Αὐτῷ».  Αὐτό ἀκριβῶς παριστάνει μιά τοιχογραφία στήν ἱ. Μονή Διονυσίου στό ἅγιο Ὄρος, ὅπου εἰκονίζεται ὁ Ἑσταυρωμένος μοναχός. Ἕνας μοναχός πάνω στό σταυρό μέ τά χέρια ἁπλωμένα καρτερικός δέχεται τά βέλη τῶν  ἐπιθέσεων  τῶν παθῶν πού ὑποβάλλουν οἱ δαίμονες: ὑπερηφάνεια, πορνεία, φιλαργυρία φθόνος κατάκριση. Μένει ὅμως στό σταυρό ἀκολουθώντας τόν Χριστό, συσταυρούμενος μέ Αὐτόν πού ανῆλθε στόν Σταυρό νεκρώνοντας τόν παλαιό ἄνθρωπο, χύνοντας τό πανάχραντο αἷμα Του πεθαίνοντας καί ἀναπλάθοντας τόν ἄνθρωπο. Ὅμως ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά...συμμετάσχει σ΄αὐτό τον Σταυρό πολεμώντας τά πάθη γιά νά κάνει δική του τή νίκη τοῦ Χριστοῦ, νά γίνει καινούργιος ἄνθρωπος.

 Ριζική πάντως καί τελειωτική νίκη κατά τῶν τριῶν αὐτῶν ἐχθρῶν τοῦ χριστιανοῦ, τῆς σάρκας τοῦ κόσμου καί τοῦ διαβόλου ἐπιτυγχάνουν οἱ ἅγιοι Μάρτυρες. Ἀψηφοῦν τή «γλυκειά» ζωή, τήν ὁποία ὡς εὐάρεστη  θυσία τήν προσφέρουν στόν Θεό καταλαμβανόμενοι ἀπό θεῖον ἔρωτα. Δίνουν τήν ὁμολογία τῆς πίστεως στόν Θεάνθρωπο Χριστό ἐλπίζοντας στά ἀγαθά πού νοῦς δέν τό φαντάστηκε, μάτι δέν εἶδε κι αὐτί δέν ἄκουσε. Κατά τή διάρκεια τοῦ μαρτυρίου τους ἤ καί μετά τήν τελείωσή τους συμβαίνουν θαυμαστά γεγονότα. Ἀκολουθοῦν θαύματα τά ὁποῖα ἐπιτελεῖ ὁ Κύριος μέ τά ἐνδύματά τους, μέ τό αἷμα τους μέ τά τίμια λείψανά τους. Ἄλλοτε Θεῖο φῶς, ἄκτιστο καταλάμπει μετά τό μαρτύριο τά σώματα τῶν μαρτύρων, καί ἄρρητη, ὑπερκόσμια εὐωδία πλημμυρίζει τούς προσκυνοῦντας τά Ἅγιά τους λείψανα.

 Εἶναι σέ ὅλους γνωστοί οἱ παλαιοί μάρτυρες, τῶν ὁποίων πολλοί ἐξ ἡμῶν φέρουμε τά ὀνόματά τους. Ὅμως ὁ καλός Θεός γιά νά δυναμώνει, νά θερμαίνει τήν πίστη τῶν ὀρθοδόξων οἰκονομεῖ καί τήν παρουσία καί ἄλλων νεωτέρων μαρτύρων.  Πάρα πολλοί οἱ νεομάρτυρες τήν ἐποχή τῆς Τουρκοκρατίας, ὅπως ὁ ἅγιος Κωνσταντῖνος ὁὙδραῖος, ὁ ἅγιος Γεώργιος ὁ ἐν Ἰωαννίνοις, ὁ ἅγιος Θεόδωρος τῆς μιτυλήνης, ἠ ἁγία ὁσιομάρτυς Φιλοθέη καί ἄλλοι γνωστοί καί ἄγνωστοι.  Πολλῶν τά μαρτύρια ἔχει καταγράψει ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης στό Νέο Μαρτυρολόγιο. 

Ἀπό τίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος ἔχουμε μιά μεγάλη στρατιά μαρτύρων πού δίνουν τήν ὁμολογία τῆς πίστεως καί ὑπομένουν μαρτύρια καί θάνατο στά ἀθεϊστικά καθεστῶτα. Στήν πατρίδα μας κατά τή διάρκεια τοῦ ἐμφυλίου ἔχουμε ἄνω τῶν 250 κληρικούς πού μαρτύρησαν γιά τό Χριστό, πολλοί ἐκ τῶν ὁποίων μέ φρικτά βασανιστήρια.        

Ἐφέτος στίς 13 Ἀπριλίου 2017 συμπληρώνονται 70 χρόνια ἀπό τό μαρτύριο ὄχι ἑνός ἐσταυρωμένου μοναχοῦ, ἀλλά ἑνός ἐσταυρωμένου ἱερέως, τοῦ ἱερομάρτυρος Γεωργίου Σκρέκα στό Νεραϊδοχώρι Τρικάλων. Ὁ θαυμαστός αὐτός μάρτυρας τοῦ Χριστοῦ γεννήθηκε στή Μεγάρχη Τρικάλων τό 1910.  Τέλειωσε τό Δημοτικό σχολεῖο καί τό ἑλληνικό σχολεῖο.  Εννιά χρόνια ἦσαν τότε οἱ ἐγκύκλιες σπουδές. Πηγαίνει στό στρατό καί στή συνέχεια ἐπιστρέφοντας στό χωριό του ἐπιδίδεται σέ ἀγροτικές ἐργασίες.  Ὅμως μέσα του τόν κατατρώγει ἡ ἐπιθυμία νά προσφέρει τόν ἑαυτό του στήν ὑπηρεσία τοῦ Χριστοῦ, νά γίνει ἱερεύς. Σέ ἡλικία 23 ἐτῶν νυμφεύεται ἕνα καλό καί ἁγνό κορίτσι ἀπό τό χωριό του τήν Ευθυμία Ντούμα μέ τήν ὁποία ἔκανε 6 παιδιά (ζοῦν σήμερα τά 5). Τὀ 1938 σέ ἠλικία 28 ἐτῶν ἔχοντας ἤδη φοιτήσει σέ κάποιο σύντομο  ἱερατικό σεμινάριο, ὅπου μέ ζῆλο καταρτίσθηκε γιά τό μεγάλο ἔργο τῆς ἱερατικῆς διακονίας, χειροτονεῖται διάκονος στήν ἱερά Μονή ἁγίου Στεφάνου Μετεώρων καί δύο μέρες ἀργότερα πρεσβύτερος.  Τοποθετεῖται γιά λίγο ὡς ἐφημέριος στά χωριά  Νικλίτσι καί Κρανιά Καλαμπάκας καί τό 1941 ὅταν δημιουργήθηκε κενό στή Μεγάρχη, τό χωριό του, τοποθετεῖται ἐκεῖ ὡς μονιμος ἐφημέριος στόν παλαιό ναό Ἀναλήψεως, ὅπου παραμένει μέχρι τό μαρτύριό του.

Σεμνός καί πιστός στό ἱερατικό του καθῆκον ὁ π. Γεώργιος ὑπηρέτησε τόν Θεό καί τούς ἀδελφούς του συγχωριανούς μέ συνέπεια κατά τή γερμανική κατοχή καί στή συνέχεια κατά τή διάρκεια τοῦ ἐμφυλίου.  Πάθη καί μίση φοβερά ἐγκλήματα ἦταν τά χαρακτηριστικά τῆς περιόδου αὐτῆς. Ἀδέλφια καί γονεῖς φονεύονταν μεταξύ τους. Δυό φορές οἱ ἀριστεροί ἀντάρτες συνέλαβαν τόν παπα-Γιώργη, ἀλλά καί τίς δυό φορές γλύτωσε. Πρέπει ἐδῶ νά ποῦμε ὅτι ὁ συνεφημέριος του εἶχε συνταχθεῖ μέ τους ἀθέους. Ὁ π. Γεώργιος ἔμεινε μακριά ἀπό τά κομματικά μίση, παράδειγμα καλοσύνης, ἀγάπης,  ἀλλά καί πιστότητος στό καθῆκον του. Εἶχε γράψει σέ κάποιον θεῖο του : «Ἡ κατάσταση ἐδῶ στό χωριό, θεῖε μου, εἶναι πολύ δύσκολη. Ἐγώ ὅμως εἶμαι ἀποφασισμένος νά μείνω ἐδῶ μέχρι τέλους καί νά ἐκπληρώσω τό ἔργο πού μοῦ ἐνεπιστεύθη ὁ Κύριος, ὁσονδήποτε ἐπικίνδυνο καί ἄν εἶναι». Μέσα σ’αὐτό τό πλαίσιο τῆς διακονίας του, χωρίς νά λογαριάζει τήν ἀσφάλεια τή δική του καί τῆς οἰκογενείας του, φιλοξενοῦσε στό σπίτι του τούς πάντες. Ὅπως ἔλεγε ἡ πρεσβυτέρα του «στό σπίτι μας ὅλοι χωροῦσαν. Καλοί, κακοί, φίλοι, έχθροί...Οἱ φιλοξενούμενοι γιά μᾶς ἦταν ἱερά πρόσωπα». Συνέβη κάποτε νά φιλοξενοῦν ἀξιωματικούς τοῦ ἐθνικοῦ στρατοῦ στό πάνω πάτωμα καί κάτω ἀντάρτες.  Ὁ π. Γεώργιος ὅλους τούς εὐεργετοῦσε ἀκόμη καί τόν ἀποστάτη συνεφημέριο του, πού τοῦ ἔστελνε τό μισθό του στό βουνό ὅπου κρυβόταν. Ἀλλά ὅπως συνέβη καί μέ τόν Κύριό μας συνεργείᾳ τοῦ Σατανᾶ, οἱ ἄθεοι φθόνησαν καί μίσησαν τόν ἀγαθό ἱερέα τοῦ Ὑψίστου.          

Ξαφνικά κάποιο θεϊκό σημάδι τάραξε τό χωριό τῆς Μεγάρχης.  Τήν παραμονή τοῦ Ευαγγελισμου 1947 οἱ καμπάνες καλοῦσαν τό λαό τοῦ Θεοῦ στήν Ἐκκλησία τῆς ἀναλήψεως νά δοῦν ἕνα θαῦμα. Οἱ εἰκόνες τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας δάκρυζαν . Ἕνας εὐλαβής χριστιανός ὀνόματι Ξυδᾶς γύριζε στό χωριό καί ἔδειχνε τό μουσκεμένο μαντήλι μέ τό ὁποῖο σκούπιζε τίς δακρυσμένες εἰκόνες. Σημεῖο φοβερό πού προμήνυε τά πάθη καί τά μαρτύρια τοῦ ἱερέως πού θά ἀκολουθοῦσαν. Ὁ ἱερεύς Γεώργιος ἔνιωθε τή δοκιμασία νά πλησιάζει.  Στίς 27 Μαρτίου ἦταν ἡ τελευταία φορά πού συνέφαγε μέ τήν οἰκογένειά του, ἀλλά καί ἄλλους στενούς συγγενεῖς του δίνοντάς τους τίς τελευταῖες συμβουλές καί νουθεσίες, προπάντων γιά τήν ἀγάπη πού ἔπρεπε νά ἔχουν μεταξύ τους.  Τό βράδυ 27 πρός 28 Μαρτίου οἱ ἀντάρτες σάν ἄγρια θηρία ὅρμησαν νά συλλάβουν τόν ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ. Τούς ὑποδέχτηκε μέ καλοσύνη : «Ὁρίστε, ἐλᾶτε  παιδιά κοπιάστε, περάστε μέσα» . Πρός στιγμή τά χάνουν, ἀλλά στή συνέχει τόν συλλαμβάνουν μέ βρισιές καί βλαστήμιες. Τόν χώνουν στό σταῦλο καί ἀρχίζουν νά τόν δέρνουν και νά τόν βασανίζουν μέσα στό σκοτάδι .  Ματαια προσπαθοῦσε ἡ πρεσβυτέρα του νά τόν βοηθήσει.  Οἱ ἄθεοι ἅρπαξαν ὅλα τά ζῶα τῆς οἰκογένειας, ὅλα τά τροφιμα καί ὅ,τι ἄλλο εἶχε κάποια ἀξία. Κάποιος ἀντάρτης ἔδεσε τόν ἱερέα πίσω ἀπό τό ἄλογό του καί τόν ἔσερνε ματωμένο καί ντυμένο μόνο μέ τή φανέλα καί τό σχισμένο παντελόνι του στούς τραχεῖς δρόμους τοῦ χωριοῦ.Στή συνέχεια τόν πέρασαν ἀπό τά χωριά, Γοργογύριο, Τύρνα  Ξυλοπάρικο. Ἀπό τόν παπᾶ τοῦ Γοργογυρίου ἔχουμε τά τελευταῖα λόγια τοῦ ἱερομάρτυρος. Εἶπε στόν ἱερέα : « Ὅ,τι μοῦ ζητησαν τούς τό ἔδωσα...Τώρα ἀφοῦ πῆραν καί ὅ,τι ἄλλο εἶχε ἀπομείνει, πῆραν καί μένα. Τό μόνο κακό πού τούς ἔκανα ἦταν ὅτι δέν πήγαινα μαζί τους...Προσευχήσου καί σύ μαζί μου... νά εἶναι τό τέλος μου σύντομο, μέ μιά σφαῖρα στό κεφάλι ὄχι μέ βασανιστήρια».  Συμφωνα μέ ἄλλη μαρτυρία[1] πρόσθεσε : «Ὁ Θεός γνωρίζει τί θά ἀπογίνω.  Ἐάν διά τοῦ μαρτυρίου μέ καλεῖ πλησίον Του, ἄς εἶναι εὐλογημένο τό ὄνομά Του, τό θέλημά Του ἄς γίνει». Βλέποντας δέ τήν πρεσβυτέρα του ἀπό μακριά τῆς εἶπε : «Ἐδὼ εἶσαι καί σύ παπαδιά; Ἔλπιζε εἰς τόν Θεόν.  Ἐκεῖνος διευθύνει, ὑπομονή».

Τέλος ἔφθασαν στό κρησφύγετό τους, στό Νεραϊδοχώρι τῆς Πίνδου.  Ἐκεῖ ἀπό τίς 29 Μαρτίου  μέχρι τή Μεγάλη Παρασκευή 11 Ἀπριλίου 1947, δεκατρεῖς μέρες τόν βασάνιζαν. Κάποιες ἀντάρισσες τοῦ ἔλεγαν : «Γιατί δέν προσεύχεσαι στόν Χριστό νά ἔλθει νά σέ σώσει;»  Τέλος τοῦ εἶπαν : «Ἐσένα πού πιστεύεις στόν Χριστό θά σέ σταυρώσουμε σάν Ἐκεῖνον τήν ἴδια ἡμέρα».   Πρίν τόν σταυρώσουν, προσπάθησαν νά τοῦ δώσουν γάλα, ἀλλά ἐκεῖνος τέτοια μέρα τό ἀρνήθηκε. Ἔτσι τή Μ. Παρασκευή 11 Ἀπριλίου τόν σταύρωσαν σέ ἕνα ἔλατο πού εἶχε σχῆμα σταυροῦ. Τοῦ τρύπησαν μέ λόγχη τή δεξιά του πλευρά, ἄνοιξαν πληγές στό μέτωπο καί στό  κεφάλι του μέ περόνια ἤ σφαῖρες, τοῦ ἔβγαλαν μάτια. Ἐτσι παρέδωσε ὁ παπα-Γιώργης τήν ἁγία  του ψυχή στό Θεό. Τό Πάσχα ὁ παπα-Γιώργης πανηγύριζε στόν οὐρανό . 

Τό σῶμα του τό πέταξαν ἄταφο σέ μιά ρεματιά ὅπου ἔτρεχε ἕνα ρυάκι.  Ἕνας ἀξιωματικός τοῦ στρατοῦ βρῆκε τό σῶμα τοῦ μάρτυρος, τό τύλιξε σέ μιά κουβέρτα καθαρή καί τό μετέφεραν στό κοιμητήριο τοῦ Νεραϊδοχωρίου. Τό κατέβασαν στό τάφο μέ ἕνα πρόχειρο φέρετρο, ἀλλά πρίν τό σκεπάσουν μέ χῶμα κατέφθασαν συγγενεῖς του. Μέ δάκρυα τό παρέλαβαν καί τό μετέφεραν στά Τρίκαλα. Ἐκεῖ  ἔντυσαν μέ ροῦχα καί ράσα τό γυμνό μαρτυρικό του σῶμα. Ἀκολούθησε πόνος, θρῆνος.  Ἡπρεσβυτέρα ἀντίκρυσε μέ πόνο τόν παπᾶ της χωρίς μάτια μέ τρυπημένα χέρια καί πόδια γδαρμένα μέ κονσέρβες καί μέ τρύπες στό κεφάλι ἀπό τίς σφαῖρες. 

Στήν Επίσκεψη Τρικαλων ἀποτέθηκε τό Ἅγιο λείψανο.  Γιά δυό μέρες χιλιάδες λαός πέρασε νά τό προσκυνήσει. Ἀμέτρητος ὁ κόσμος στήν κηδεία.  Οἱ παπάδες σήκωσαν θριαμβευτικά, μέ ἐνθουσιασμό τό φέρετρο  καθώς μετέφεραν τόν νικητή τῆς ἀθεΐας, τῶν δαιμόνων καί τοῦ θανάτου.  Ἐναλλάξ τόν μετέφεραν μέχρι τό πρῶτο νεκροταφεῖο Τρικάλων. Ὁ μητροπολίτης Τρίκκης Χερουβείμ ξεκίνησε τόν ἐπικήδειο μέ τά λόγια τοῦ Ἀποστόλου «ἐγώ γάρ τά στίγματα τοῦ Κυρίου ἐν τῷ σώματί μου βαστάζω».  Ἀργότερα στήν ἀναφορά του πρός τήν Ἱ. Σύνοδο ἔγραψε: «Δέν παραλείπομεν δέ νά γνωρίσωμεν τῇ Ἱ. Συνόδῳ ὅτι πρόκειται περί Ἱερέως ὅστις ἀπετέλει τό σέμνωμα τῆς ἱερωσύνης ἐν τῇ ἐπαρχίᾳ ἡμῶν, διότι οὐδεμιᾶς ἀρετῆς ἐστερεῖτο».  Ὅταν σήκωσαν τό φέρετρο μέ τό ἱερό λείψανο μιά ἄρρητη εὐωδία πλημμύρισε τόσο ὅσους ἦσαν κοντά,  ἀλλά καί ὅσους ἀκολουθοῦσαν από μακριά. Ἡ ἴδια εὐωδία ἁπλώθηκε καί κατά τήν ἐκταφή τοῦ μαρτυρικοῦ λειψάνου. Τότε οἱ παριστάμενοι ὅρμησαν νά πάρουν ὁτιδήποτε, σάν εὐλογία. Ἔστω ἕνα κομματάκι  ἀπό τά ἄμφια τοῦ ἁγίου. 

Λυπούμεθα ἤ χαιρόμεθα ἀκούοντας τά μαρτύρια τοῦ ἁγ. Γεωργίου; Λυπούμεθα κατά τό ἀνθρώπινο γιά ὅσα ἔπαθε, ἀλλά ποιᾶς τιμῆς ἀξιώθηκε ἀλήθεια νά μιμηθεῖ τόν Χριστό μας, νά ὑπομείνει ὡς Ἐκεῖνος σταυρικό θάνατο, νά λογχευθεῖ στήν πλευρά του καί μάλιστα τήν ἴδια ἡμέρα τή Μ. Παρασκευή!   Τώρα συγχορεύει  μέ τούς Ἀγγέλους καί τούς ἁγίους στεφανωμένος μέ ἄκτιστη δόξα κι ἐμεῖς τόν ἔχουμε μεσίτη στόν Χριστό μας.

Ἐδῶ χρειάζεται μιά σημαντική παρατήρηση. Δυστυχῶς ἔχει ἀργήσει ἡ ἁγιοκατάταξη τῶν νεομαρτύρων πού χάριν τῆς πίστεώς τους στόν Χριστό ἐμαρτύρησαν ἀπό τούς ἀθέους στήν πατρίδα μας. Στή Ρωσία τό 2000 ἔγινε ἁγιοκατάταξη μυριάδων παρομοίων νεομαρτύρων.  Πρέπει ἀπό τό φόβο ἀνακινήσεως παλαιῶν πολιτικῶν παθῶν νά ἀδρανήσουμε; Ἀλλά ἕως πότε θά παρατείνεται αὐτή ἡ ἐκκρεμότητα καί ἕως πότε θά στερούμεθα τό ζωντανό παράδειγμα, τήν ὁμολογία τους τή διήγηση τῶν μαρτυρίων τους καί τήν καταφυγή μας στίς πρεσβεῖες τους;[2]

Σήμερα ἡ τιμή τῶν νεομαρτύρων τῆς περιόδου τοῦ ἀδελφοκτόνου ἐμφυλίου εἶναι ἀπαραίτητη γιά νά τονώσει τό εξασθενημένο ἀπό τόν ἀντίχριστο πόλεμο φρόνημά μας. Μᾶς ἀνοίγει πνευματικούς ὁρίζοντες γιά νά τρέξουμε κι ἐμεῖς ἐγκολπούμενοι τόν Τίμιο Σταυρό, νά ἀγωνισθοῦμε τόν καλόν ἀγῶνα. Μᾶς θυμίζει ὅτι πρέπει νά εἴμαστε ἕτοιμοι γιά ὅλα. Νά δίνουμε μέ θάρρος τήν ὁμολογία μας στά ἀθεϊστικά περιβάλλοντά μας, νά προστατεύουμε μέ κάθε κίνδυνο τά παιδιά μας ἀπό τίς ἀθεϊστικές διδασκαλίες πού πλημμυρίζουν τό χῶρο τῆς παιδείας, ὅπως π.χ. εἶναι ἡ θεωρία τῆς ἐξελίξεως, ἡ ἀλλοίωση τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν,  ἡ προώθηση τῆς σεξουαλικῆς διαπαιδαγωγήσεως καί τῆς ὁμοφυλοφιλίας κλπ.

Γενναιότητα ἀπαιτεῖται, ὄχι ἐφησυχασμός.  Ὅπως ἐνίσχυσε τόν ἅγιο ἱερομάρτυρα ὁ Χριστός στό μαρτύριό του ἔτσι και ἐμᾶς θά μᾶς ἐνισχύει ἄν Τόν πιστεύουμε, ἄν θεωροῦμε ὡς ἀνώτερο ὅλων τήν ἀγάπη πρός τόν Κύριο μας, τόν Παράδεισο, τήν αἰώνια ζωή, ἄν θέλουμε νά ἀκούσουμε τή γλυκειά φωνή τοῦ Χριστοῦ «εἴσελθε εἰς τήν χαράν τοῦ Κυρίου σου».

Τελειώνοντας παραθέτουμε τά δύο Ἀπολυτίκια ἀπό τήν πλήρη Ἀσματική Ἀκολουθία, τήν ὁποία συνετάξαμε πρός τιμήν τοῦ Ἁγίου Γεωργίου:

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης

Ἱερέων τό κλέος καί μαρτύρων ἀγλάϊσμα καί τῆς τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας τό τερπνό ἐγκαλλώπισμα, Γεώργιον ὑμνήσωμεν ὡδαῖς, τόν πίστει ὑπομείναντα σταυρόν, δι’ ἀγάπην τοῦ Δεσπότου καί πρός αὐτόν βοήσωμεν γηθόμενοι∙ Δόξα τῷ σέ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σέ ἐνισχύσαντι, δόξα τῷ σέ προστάτην τῶν πιστῶν ταῖς σαῖς πρεσβείαις δείξαντι.

Ἕτερον

Ἦχος γ΄ Θείας πίστεως

Τῇ γενναίᾳ σου ὁμολογίᾳ καί τῷ αἵματι τοῦ μαρτυρίου, ἱεράν πορφυρίδα ἐνδέδυσαι, καί παρεστώς τῇ Τριάδι ὁλόφωτος ὑπέρ ἡμῶν ἱκετεύεις Γεώργιε, δοῦναι ἄφεσιν πταισμάτων ἡμῖν τοῖς μέλπουσι τά θεῖα καί σεπτά σου κατορθώματα.

 

Τά στοιχεῖα τοῦ Βίου καί τοῦ μαρτυρίου τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Γεωργίου Σκρέκα  πήραμε ἀπό τό ἐξαιρετικό βιβλίο τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου Λάμπρου  Φωτοπούλου « Ὁ  ἱερομάρτυς Γεώργιος Σκρέκας καί ἡ τιμία αὐτοῦ πρεσβυτέρα» Ἔκδοση τῆς ΕΝΩΜΕΝΗΣ  ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ, Θεσσαλονίκη 2016.

orthros

Η παράδοση του Ελληνισμού με τη ματιά του Γιώργου Σεφέρη.

 

Καλά Χριστούγεννα! Τις Άγιες αυτές ημέρες όλοι θυμόμαστε τις παραδόσεις του λαού μας. Όλες, όμως, οι τοπικές παραδόσεις εντάσσονται στη μεγάλη, την πανελλήνια παράδοση. Την κληρονομιά που βιώνουμε έστω και αν δεν το συνειδητοποιούμε. Κάποιοι την μελέτησαν και την ερμήνευσαν με λόγο ποιητικό αυτή τη μεγάλη Ελληνική παράδοση. Ένας εκ των κορυφαίων εκφραστών της ήταν και ο Νομπελίστας ποιητής, δοκιμιογράφος και διπλωμάτης Γιώργος Σεφέρης (1900-1971).

Στις 10 Δεκεμβρίου συμπληρώθηκαν 60 χρόνια από την τελετή απονομής του Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Σεφέρη από τη Σουηδική Ακαδημία Επιστημών. Αξίζει να θυμηθούμε μία ιστορική φράση του από την ομιλία που εκφώνησε στις 10.12.1963 στο Δημαρχείο της Στοκχόλμης:

“Ανήκω σε μια χώρα μικρή. Ένα πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο, που δεν έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού του, τη θάλασσα και το φως του ήλιου. Είναι μικρός ο τόπος μας, αλλά η παράδοσή του είναι τεράστια και το πράγμα που την χαρακτηρίζει είναι ότι διαδόθηκε χωρίς διακοπή. Η ελληνική γλώσσα δεν έπαψε ποτέ της να μιλιέται. Δέχτηκε τις αλλοιώσεις που δέχεται κάθε τι ζωντανό, μα δεν παρουσιάζει κανένα χάσμα….”.

Παράδοση για τον Σεφέρη είναι η γλώσσα. Είναι και η γεωγραφική εξάπλωση και η οικουμενική διάσταση του Ελληνισμού. Γνωρίζει καλά τη Μικρά Ασία ως πρόσφυγας Μικρασιάτης και ο ίδιος. Γνώρισε τη Βόρειο Ήπειρο ως Πρόξενος στην Κορυτσά. Αγάπησε τον Ελληνισμό της Κύπρου και του αφιέρωσε ολόκληρη συλλογή ποιημάτων (Κύπρον οὗ μέ ἐθέσπισεν).

Καταγράφει ο Σεφέρης στο έργο του τη μακρά διαχρονία του Ελληνικού Έθνους. Παράδοση είναι η Αρχαία Ελλάδα με τους ποιητές και τους φιλοσόφους της. Τους διαβάζει, τους κατανοεί, τους αναφέρει συχνά.

Σέβεται την Ορθοδοξία, μελετά τα κείμενα, την Αγιογραφία και την Υμνογραφία. Το βλέπουμε χαρακτηριστικά στο ποίημά του για τον Άγιο Νεόφυτο της Κύπρου (Νεόφυτος ο Έγκλειστος Μιλά).

Εκτιμά την αξία του Βυζαντινού Πολιτισμού και περιγράφει με συγκίνηση τις υπόσκαφες Εκκλησίες της Καππαδοκίας και την τεχνοτροπία των εικόνων.

Διαβάζει με συγκίνηση τα Απομνημονεύματα των ηρώων του 1821 και θεωρεί δάσκαλό του τον Στρατηγό Μακρυγιάννη. Ο Σεφέρης βρίσκει γοητευτική και διδακτική την γραφή του αγωνιστή από τη Φωκίδα. Τον αναφέρει πολύ συχνά. Ουσιαστικά ο Γιώργος Σεφέρης ανέδειξε την ελληνορθόδοξη παράδοση του λαού μας, την οποία εκπροσωπεί ο Μακρυγιάννης με το ιδιόρρυθμο και ενίοτε παραπονεμένο ύφος του.

Ο Σεφέρης διαβάζει τον Διονύσιο Σολωμό, θαυμάζει τον Κωστή Παλαμά. Διαπιστώνει ότι η αξία των μεγάλων λογοτεχνών μας είναι η βαθιά γνώση τους για τη συνέχεια του Ελληνισμού. Η επίδραση που δέχονται και από τους Αρχαίους και από τους Βυζαντινούς και από τους Νεομάρτυρες της Τουρκοκρατίας και από τους Αγωνιστές των Νεωτέρων χρόνων.

Όποιοι ενδιαφέρονται για την παιδεία, ας διαβάσουν την ομιλία που εκφώνησε ο Σεφέρης στις 11.12.1963 στους Σουηδούς συγγραφείς. Τονίζει την ενότητα του ελληνικού πνεύματος από τον Όμηρο μέχρι τους νεώτερους δημιουργούς.

Ορθοδοξία, γλώσσα, ελευθερία, διαχρονικός Ελληνισμός: Είναι η παράδοσή μας, η οποία και σήμερα μπορεί να εμπνεύσει τους σύγχρονους Έλληνες. Αυτή η παράδοση ενέπνευσε τον Σεφέρη. Μία παράδοση, η οποία σέβεται το παρελθόν, αλλά δίνει απαντήσεις και στα σύγχρονα προβλήματα.

Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 23.12.2023

 

Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου (2023). 19. Δοξολογία Μεγάλη

 

https://www.youtube.com/MtAthos?sub_c... 19. Δοξολογία Μεγάλη Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου (2023) Ιερά Μονή Φιλοθέου Ἅγιον Ὄρο