Παρασκευή 12 Απριλίου 2013

Αθανασία της ψυχής ή ανάσταση των νεκρών;



 
   Μία παρεξηγημένη εικόνα του χριστιανισμού είναι, ότι δήθεν οι χριστιανοί αποδέχονται την αρχαιοελληνική θεωρία της αθανασίας της ψυχής. Όχι μόνο δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, αλλά ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Οι χριστιανοί καταδικάζουν την αθανασία τη ψυχής, της προΰπαρξής της και τη φυσική αφθαρσία, γιατί πιστεύουν στην ανάσταση των νεκρών και στην αφθαρτοποίηση του σώματος μαζί με την ψυχή.

    Η αθανασία της ψυχής και η ανάσταση των νεκρών είναι δύο αντιθετικές απαντήσεις στο υπαρξιακό πρόβλημα του ανθρώπου.

      Στο μεταφυσικό ερώτημα: τι είναι ο θάνατος, τέρμα της ζωής ή σταθμός του βίου, δεχθούμε τη μεταβατική υφή του θανάτου, ότι δηλ. πρόκειται για μια διαβατήρια στιγμή της ανθρώπινης ύπαρξης, τότε γεννιέται το επόμενο θεολογικό ερώτημα: πώς ερμηνεύεται η παροδικότητα του θανάτου μπροστά στη μονιμότητα της ζωής, που διακόπτεται στιγμιαία από την τελευτή του ανθρώπου.

   Η αρχαιοελληνική παράδοση θα προτείνει την αθανασία της ψυχής, ο ιουδαιοχριστιανισμός θα τονίσει την ανάσταση των νεκρών δηλ. τη σωματική έγερση του ανθρώπου.

      Ο Πλατωνισμός και ο Ορφισμός υποτιμούν το σώμα και εκτιμούν την ψυχή, την θεωρούν αγέννητη, προϋπάρχουσα και εκ φύσεως αθάνατη. Η ψυχή με την έξοδό της από το θνητό σώμα ελευθερώνεται από τα δεσμά της ύλης και του σώματος για να μεταβεί σ’ ένα κόσμο άυλο και αθάνατο. Φυσικά σε μία τέτοια προοπτική ο άνθρωπος δεν χρειάζεται έναν προσωπικό Θεό, ούτε δημιουργό ύλης, ψυχής ή σώματος, ούτε κριτή και σωτήρα της ψυχής μετά θάνατον. Η σωτηρία είναι υπόθεση προσωπική και ατομική.

       Ο χριστιανισμός εκτιμά το σώμα μαζί με την ψυχή, γι’ αυτό  ξεπερνά τη θεωρία της έμφυτης αθανασίας της ψυχής και πρεσβεύουν σε άλλη άποψη: την ανάσταση των νεκρών. Ο άνθρωπος είναι ψυχοσωματική οντότητα. Ζωή σημαίνει τη σχέση ψυχής και σώματος με τη μετοχή των ψυχικών λειτουργιών στις σωματικές διαδικασίες και την επικοινωνία ψυχής και σώματος. Αν ορίσουμε τη ζωή ως σχέση ψυχής – σώματος, τότε κατανοούμε τον θάνατο ως διάσπαση του ανθρώπου, το διαχωρισμό του και την απομόνωση της ψυχής από το σώμα. Πτώμα είναι ένα σώμα χωρίς ψυχή. Άνθρωπος είναι έμψυχο σώμα ή ενσώματη ψυχή. Νεκρός άνθρωπος είναι μία διασπασμένη οντότητα ανθρώπου σε δύο μέρη: την ψυχή και το σώμα.

    Με την ανάσταση των νεκρών συμβαίνει η επανένωση ψυχής – σώματος και πραγματοποιείται η μετάβαση από τη σχάση του θανάτου στη σχέση της ζωής. Στην ανάσταση συνδέονται εκ νέου η ψυχή με το σώμα. Ανάσταση είναι η υπέρβαση της σχάσεως στη σχέση, η μετάβαση από το θάνατο στη ζωή. Αφού λοιπόν στην ανάσταση επανασυνδέεται η ψυχή με το σώμα, τότε δεν νοείται ανάσταση νεκρών χωρίς την ανάσταση των σωμάτων. Χωρίς το σώμα δεν υπάρχει ανάσταση. Δίχως ανάσταση δεν νοείται σώμα. Η καταξίωση του σώματος είναι απαράβατος όρος για την πίστη στην ανάσταση των νεκρών.

          «αυτό ουν το σώμα το φθειρόμενον και διαλυόμενον, 
αυτό αναστήσεται άφθαρτον» 
Ι. Δαμασκηνός



 Πηγή: Μάριος Μπέγζος, Επικ. Καθ. Παν. Αθηνών.Ο άνθρωπος ως σώμα στην ορθόδοξη Θεολογία

5 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Εξαιρετικοί λόγοι του Αγίου Πατρός.

Μεγάλο θέμα η ψυχή του ανθρώπου.
Δυστυχώς η επιστήμη δεν πιστεύει στην ύπαρξη της ψυχής.Ότι δεν αποδεικνείεται στα εργασήρια δεν είναι και αληθινό.Δεν υπάρχει.
Δεν πιστεύει στην λογική και νοερά ενέργεια της ψυχής, γιατί η νοερά ενέργεια δεν ψηλαφείται δια των αισθήσεων. δεν αποδεικνείεται.
Η Αγία μας εκκλησία έχει διαφορετική τελείως θεώρηση περί του ανθρώπου, διαφορετική ανθρωπολογία.
Κατά τους Πατέρες της εκκλησίας η ψυχή είναι λογική και νοερά ενέργεια. Ως ουσία ενεργεί στην καρδιά που θεωρείται όχι ως αγγείο που την περικλείει αλλά ως όργανο και η ενέργεια της ψυχής βρίσκεται στον εγκέφαλο και σε όλο το σώμα και ενεργεί ή φανερώνεται κατά την αύξηση του σώματος σύμφωνα με τον λόγο του Αγίου Ιωάννου του Σιναϊτου: "Τοσούτον η ψυχή ενεργεί τότε, όσον και η σαρξ. κατ'αύξησιν γαρ την του σώματος και αύτη τας οικείας ενεργείας διαδείκνυσι". Επίσης το σώμα γίνεται κατά την σύλληψη από την υποκείμενη ύλη του άλλου σώματος, η δε ψυχή γίνεται κατά την σύλληψη , με το θέλημα του Θεού, με το ζωτικό εμφύσημά του, κατά άρρηκτο και άρρητο τρόπο. Όμως και τα δύο, ψυχή και σώμα, αποτελούν μία ενότητα "εν είδος", τον άνθρωπο.
Πάντως η έννοια της αθανασίας της ψυχής βασίζεται στην ιδέα ότι μόνο το φυσικό σώμα υπόκειται στον θάνατο.Η ψυχή δεν πεθαίνει. εξαιρείται της φθοράς και του θανάτου. Κατά την άποψη αυτή, η ψυχή θεωρείται ως σπίθα που προέρχεται από τον Θεό και για ένα διάστημα κατοικεί σε ένα θνητό ανθρώπινο σώμα.Όταν το σώμα πεθάνει , η ψυχή απελευθερώνεται ώστε να επανέλθει στον τόπο της θείας καταγωγής της. Ορισμένοι από αυτούς που πιστεύουν στην αθανασία της ψυχής πιστεύουν επίσης ότι προϋπάρχει και του σώματος., ενώ άλλοι θεωρούν ότι δημιουργείται ταυτόχρονα με το σώμα. άπαξ και το σώμα σταματήσει να ζει, η ψυχή απλώς κατοικεί με τις άλλες ψυχές στη βασιλεία του Θεού.
Η ανάσταση του σώματος σημαίνει ότι η δύναμη του θανάτου(στην Αγία Γραφή όντως ο θάνατος θεωρείται ως μια δύναμη) αγγίζει και επηρεάζει κάθε πτυχή της ανθρ'ωπινης ύπαρξης, περιλαμβανομέ νης και της ζωής της ψυχής. Ενώ η ψυχή μπορεί να χαρακτηρίζεται ως αιώνια ή ακόμα και αθάνατη, πάντως υπόκειται στον θάνατο από την στιγμή που αυτός καταργεί την ενότητα της ψυχής και του σώματος. Υπό αυτή την έννοια , η ψυχή είναι η ζωοποιός δύναμη ή ζωοποιός αρχή που εμψυχώνει και συντηρεί την ανθρώπινη ύπαρξη σε όλες τις πτυχές της, σωματική, διανοητική και πνευματική. Ο θάνατος επιφέρει τη διάλυση της ψυχοσωματικής ενότητας που συνιστά το ανθρώπινο πρόσωπο, μια ενότητα που θα εδραιωθεί και πάλι με την ένδοξο έλευση του Υιού του Θεού και την παγκόσμια ανάσταση.
Μερικοί σύγχρονοι θεολόγοι ή "θολολόγοι" να λένε ότι επειδή η ψυχή είναι κτιστή και δεν είναι άκτιστη θα έρθει κάποια ώρα που οι επιστήμονες θα ανακαλύψουν πειραματικός εννοείται στο εργαστήρι την ύπαρξη της ψυχής!!!

Κύριε Ελέησον.

Ν.Σ

Ανώνυμος είπε...

http://www.agioritikovima.gr/thavmata/10146-ena-metathanati

Εξαιρετική μεταθανάτια εμπειρία από τον π.Μελχισεδεκ.
Αξίζει να το διαβάσετε.

Ανώνυμος είπε...

Αυτό που βάλατε είναι αίρεση. Οι χριστιανοί δέχονται και τα δύο και την ανάσταση των νεκρών και την αθανασία της ψυχής. Γιατί αυτό το αιρετικό διαζευκτικό "ή";

Ανώνυμος είπε...

Για να υπερτονίσει το ένα έναντι του άλλου.

Ανώνυμος είπε...

Λέγεται ότι η ψυχή είναι αθάνατη. Γνωρίζουμε καλά ότι αυτή η έννοια της αθανασίας της ψυχής δεν είναι χριστιανικής προελεύσεως , αλλά οι χριστιανοί την δέχτηκαν με μερικούς όρους και μερικές απαραίτητες προϋποθέσεις. Ο καθηγητής και μητροπολίτης Περγάμου Ζηζιούλας λέει χαρακτηριστικά " Η ιδέα της αθανασίας της ψυχής, αν και δεν είναι χριστιανικής προελεύσεως, πέρασε μέσα στην παράδοση της εκκλησίας μας, διαποτίζοντας και αυτή την υμνογραφία μας. Κανείς δεν μπορεί να την αρνηθεί, χωρίς να βρεθεί έξω από το κλίμα της ίδιας της λατρείας της εκκλησίας. Η Εκκλησία δεν δέχτηκε την πλατωνική αυτή ιδέα χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Οι προϋποθέσεις αυτές περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τρία βασικά πράγματα. Το ένα είναι ότι οι ψυχές δεν είναι αιώνιες, αλλά άκτιστες. Το άλλο ότι η ψυχή επ'ουδενί λόγω πρέπει να ταυτισθεί με τον άνθρωπο(η ψυχή του ανθρώπου δεν είναι ο άνθρωπος. Άλλο ψυχή και άλλο άνθρωπος, ο οποίος είναι ψυχοσωματική οντότητα, ενότητα). Και το τρίτο είναι ότι η αθανασία του ανθρώπου δεν στηρίζεται στην αθανασία της ψυχής, αλλά στην ανάσταση του Χριστού και στην μελλοντική Ανάσταση των σωμάτων.

Ν.Σ.