Τρίτη 16 Νοεμβρίου 2010

Ο ΠΑΝΙΚΟΣ ΤΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ, Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος



        « …. Οι μακάριοι άνθρωποι που κατοικούν το μακάριο τούτο τόπο προσπαθούν με κάθε τρόπο ν’ απαλλαγούν από κάθε ίχνος ευθύνης. Διεκδικούν με πάθος και πείσμα πολυάριθμα δικαιώματα και αγνοούν τα στοιχειώδη καθήκοντα τους. Αυτά τα καθήκοντα που συνιστούν τον πολίτη, τον άνθρωπο.
        Επιθυμούμε να μη μας ενοχλεί τίποτε, αλλά δεν μεριμνούμε, ώστε να μην προξενούμε κι’ εμείς ενόχληση. Οι νόμοι και οι κανονισμοί είναι πάντα για τους άλλους, όχι για μας. Επιδοκιμάζουμε την απαγόρευση που θα βάλει κάποια τάξη σ’ένα τομέα της κοινής ενέργειας. Αλλ’ από μέσα μας είμαστε αποφασισμένοι να παραβιάσουμε την απαγόρευση, μόλις έρθει σε σύγκρουση με την ασυδοσία μας.
        Ο ελληνικός χώρος είναι γεμάτος διαβεβαιώσεις και υποσχέσεις.. Οι διαβεβαιώσεις είναι απατηλές και οι υποσχέσεις τηρούνται μόνο όταν εξυπηρετούν τα ατομικά συμφέροντα του καθενός.
        Ως έξυπνοι που είμαστε το ξέρουμε πως η υπόσχεση δημιουργεί ευθύνη. Αλλά αυτό δεν μας εμποδίζει να την προσφέρουμε, χωρίς να λογαριάσουμε τις συνέπειες της.
        Υπάρχουν αξιόλογοι άνθρωποι που δεν κατορθώνουν να μας εμπνεύσουν εμπιστοσύνη. Εκεί που πάμε να στηριχθούμε στο λόγο τους, οι άλλοι μας προτρέπουν: « μην τους πιστεύετε».
        Γιατί να μην τους πιστεύουμε; Αν δεν έχουμε εμπιστοσύνη στο λόγο τους, στην υπόσχεση αυτών των ανθρώπων που κατέχουν θέσεις και αξιώματα, σε ποιών ανθρώπων την υπόσχεση θα πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη; Είναι λίγοι ανάμεσα μας που δίνουν το λόγο τους και τον τηρούν, όσοι συναισθάνονται την ευθύνη τους. Ευθύνη λόγου και έργου.
        Και έργου; Γιατί τα περισσότερα νεοελληνικά έργα αντί ν’αποτελούν πράξεις ευθύνης, είναι προσπάθειες απάτης. Πόσες φορές ντροπιαστήκαμε με τα προϊόντα που στέλναμε στους ξένους, και όταν οι ξένοι μας πρόσβαλαν και μας έκλεισαν την πόρτα και τα γύρισαν πίσω αναγκαστήκαμε να υπάρξουμε τίμιοι στις συναλλαγές μας.
        Η ξένη παραγωγή στηρίζεται στην αυστηρή τυποποίηση. Αγοράζεις ένα είδος και είσαι βέβαιος μια ζωή, ότι αυτό ανήκει στην τάδε φίρμα και κατέχει την ίδια ποιότητα.
        Στον τόπο μας πρέπει κανείς ν’αμφιβάλλει για τα πάντα. Η νοθεία έχει καταντήσει ενικό σπορ. Νοθείες προσώπων, αξιωμάτων, επαγγελμάτων, συνειδήσεων. Γιατί απουσιάζει το αίσθημα της ευθύνης, Αυτό το αίσθημα που σε άλλους
 χώρους δημιουργεί ακυρωτικό πανικό.
        Πρόκειται για τις δημόσιες υπηρεσίες. Ο καθένας υποθέτει, ότι οι μεγαλόσχημοι τίτλοι ανήκουν σε υπεύθυνα πρόσωπα. Αυτό είναι πλάνη. Τα πρόσωπα αυτά μπορεί να διαθέτουν λαμπρά γραφεία, σφραγίδες, σοβαροφάνεια και ικανά εισοδήματα. Δεν διαθέτουν όμως το θάρρος της προσωπικής ευθύνης, γι’αυτό και τα προβλήματα αποτελματώνονται για να μην δημιουργούν ενόχληση.
Δεν ακούσαμε ποτέ λ.χ. τον Διευθυντή ενός υπουργείου να τα τινάξει στον αέρα και να πει: « δεν αντέχω πια τις πιέσεις του ενός και του άλλου. Προτιμώ να πάω σπίτι μου, για να μην απιστήσω στη συνείδηση της προσωπικής μου ευθύνης».
        Κάθε τίμιος άνθρωπος που αναλαμβάνει υπεύθυνη θέση πρέπει να έχει και την παραίτηση του στην τσέπη του. Να είναι έτοιμος ανά πάσα στιγμή να εγκαταλείψει το αξίωμα του όσο τιμητικό και προσοδοφόρο κι’αν είναι, αν αυτό το αξίωμα συνεπάγεται εκβιασμούς, αθέμιτη συναλλαγή και κατάλυση κάθε έννοια ευθύνης. Ολόκληρη νεοελληνική γραφειοκρατία που αναστέλλει την προκοπή αυτού του τόπου, στηρίζεται στην αμοιβαία καχυποψία και στην απουσία του αισθήματος της ευθύνης.
        Ίσως είναι πικρό και βαρύ να υποστηριχθεί πως είμαστε ένας λαός ανεύθυνος. Αλλά κατά μεγάλο ποσοστό έτσι συμβαίνει. Μας έχουν ονομάσει απ’τα αρχαία χρόνια ότι είμαστε παιδιά και καμαρώνουμε γι’αυτό. Αλλά και τα παιδιά, όσο κι’αν είναι ευχάριστα, πρέπει καμιά φορά να ωριμάζουν. Ένας ολόκληρος λαός δεν έχει το δικαίωμα να παιδιαρίζει και να παίζει με τα ιερά και τα όσια. Είναι αρνητικές καταστάσεις η παρουσία και ο πανικός της ευθύνης. Είναι βαριά νοσήματα που οδηγούν στην  εξαθλίωση και τον μαρασμό την κοινωνία και το κράτος».

       (Ι.Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ, « Ερήμην των Ελλήνων»)
        π.Γ.Στ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: