Παρασκευή 29 Μαΐου 2009

Άλωση της Πόλης, ε'

1453 μ.Χ. 24 Μαΐου. Ξεκινά μεγάλη λιτανεία με την Εικόνα της Παναγίας των Βλαχερνών, που ξαφνικά καταμεσής των δεήσεων πέφτει κάτω η Εικόνα και δεν σηκώνεται, όσο κι αν πασχίζουν Ιερείς και λαϊκοί, με τις χοντρέ στάλες ίδρωτα αγωνίας στα μέτωπα.! Είναι βαριά η Εικόνα, βαριά…εκείνη που μέχρι πριν την μετέφεραν με άνεση. Με χίλιες προσπάθειες και προσευχές, η Εικόνα σηκώθηκε στο τέλος, όπως θα σηκωνόταν κι ο λαός μας, με μύριους κόπους μετά τόσα χρόνια μαύρης σκλαβιάς…


1453 μ.Χ. 26 Μαΐου. Απελπισμένος στέκεται ο Μωάμεθ απέναντι. Είχε κάνει τα πάντα! Τα αδύνατα, έκανε δυνατά! Για πρώτη φορά στα χίλια και πλέον χρόνια της Ιστορίας της Πόλης, έσφιξε με τέτοια μαστοριά το λουρί γύρω από την άπαρτη Χριστιανική Πολιτεία. Είχε ξεριζώσει κάθε τι γύρω, είχε ζώσει στεριά και θάλασσα, είχε φτιάξει τα καλύτερα και μεγαλύτερα κανόνια που είδε ο κόσμος, είχε κάνει ως και τη στεριά θάλασσα και πέρασε τα πολεμικά του! Αμέτρητες επιθέσεις! Αμέτρητοι νεκροί! Άπαρτη ήταν η Πόλη. Αυτά πάνω κάτω του έλεγαν και οι στρατηγοί του και κυρίως ο Χαλήλ που ήταν …δικός μας… Να λύσει την πολιορκία, γιατί στο τέλος θα έχανε όλο το στρατό, όλη τη δύναμή του… Έτοιμος ήταν και εκείνος να το αποφασίσει. Μάταια ήταν όλα. Τρία χρόνια μιας τεράστιας, μελετημένης προετοιμασίας, πενήντα ημέρες σκληρής πολιορκίας και ο Κωνσταντίνος του μηνούσε λέει, πως δεν παρέδιδε την Πόλη και πως ήταν έτοιμος να πεθάνει εκείνος και όλοι οι Ρωμιοί ανά πάσα στιγμή! Τα μάτια των πρεσβευτών του, του είπαν όμως κι άλλα. Πως είναι αλύγιστοι οι Έλληνες. Μέσα στα τείχη στεκόταν ακόμα και αδιάφορα και περιφρονητικά στη θέα της τουρκικής πρεσβείας. Και εκείνος, ο Κωνσταντίνος και όλοι γύρω του, απολύτως άκαμπτοι… Δεν θα έπεφτε η Πόλη, λοιπόν…
Σκοτείνιασε το πρόσωπό του από τη στεναχώρια. Και χωρίς να το θέλει, συλλογίστηκε τη μάνα του, τη Μάρω, τη χριστιανή Πριγκίπισσα της Σερβίας, που του έλεγε για το Χριστό κρυφά και για τη μεγάλη Πόλη Του, που τη φύλαγε η ίδια η Παναγιά και γι΄ αυτό ήταν άπαρτη… Τίναξε αμέσως το κεφάλι του, οργισμένος. Μα πάλι ήρθε η σκέψη. Η μορφή ενός εικονίσματος ερχόταν από τα παιδικά του χρόνια και έπιασε τον εαυτό του να γεμίζει σέβας… Ό,τι και να έκανε λοιπόν ήταν μάταιο! Θα την έλυνε την πολιορκία! Το πήρε απόφαση! Όσο η…, φοβήθηκε να προφέρει το όνομά της, φυλούσε την Πόλη, ήταν αδύνατο να την πάρει άνθρωπος…
Ξαφνικά, μια δυνατή φωνή διέκοψε τις αποφάσεις του! Ήταν ένας από τους Στρατηγούς του, που τον καλούσε να βγει από τη πολυτελή σκηνή του.

"Πολυχρονεμένε μου Σουλτάνε, φώναξε λαχανιασμένος, κοίτα τον κουμπέ της Μεγάλης Εκκλησιάς των Ρωμιών! Κοίτα!"!

Εκείνος είχε κιόλας βγει και στύλωνε τα μάτια του στον τρούλο της Αγια- Σοφιάς κι ύστερα κράτησε την ανάσα του για ώρα. Ολόκληρος ο τεράστιος τρούλος, το θαύμα εκείνο της τεχνικής, έκαιγε από αόρατη φωτιά, φλογιζόταν σαν σε καμίνι και η λάμψη του τύφλωνε! Έπειτα, έπειτα το φως ανέβηκε στα ουράνια και ο κουμπές αχνόσβησε σαν το σίδερο που βγαίνει από τη πυροστιά… "Είδες αφέντη, έκανε με φανερό καμάρι ο Τούρκος. Ο Θεός τους, εγκαταλείπει τους Ρωμιούς"!!!
"Καλέστε το Πολεμικό μου Συμβούλιο, πρόσταξε όλο χαρά, ανάμικτη με δέος ο Πορθητής. Η πολιορκία θα συνεχιστεί! Η Πόλη θα πέσει! Να ετοιμαστεί Γενική Επίθεση από όλο το ασκέρι"…


7 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Ηθελα να ηξερα ο Αθεολοητος που ειναι υπερασπιστης της Ορθοδοξιας γιατι δεν κατηγγειλε το γεγονος οτι ο Παλαιολογος ηταν Παπικος?
Γιατι δεν ανεφερε ο αγαπητος κατα τα άλλα Αθεολογητος οτι ηταν ουνιτηνς ο Κωνσταντινος?
Και οτι η τελευταια ειτουργεια ηατν και καρδιναλιοι και παπικοι και ουνιτες?

atheologitos είπε...

Δεν διεκδικώ κανένα τίτλο υπερασπιστού της ορθοδοξίας. Άλλωστε ο τίτλος μου (αθεολόγητος) μάλλον το αντίθετο προδίδει. Τα όσα κατά καιρούς ισχυρίζομαι αποτελούν προσωπικές μου απόψεις οι οποίες προσπαθούν να ταυτιστούν με τις αλήθειες (τις πραγματικές αλήθειες) της ορθοδοξίας. Αυτό σημαίνει ότι πρεσβεύω ό,τι πρεσβεύω μέχρι αποδείξεως ότι η Εκκλησία πρεσβεύει κάτι άλλο.
Προσωπικά δεν θυμάμαι κάπου να υπερασπίστηκα τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο. Μιά και προκαλούμαι όμως εδώ να εκθέσω τις απόψεις μου τις αναφέρω ταπεινά χωρίς να διεκδικώ κανένα αλάθητο:
Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος αναμφισβήτητα έκανε λάθος που έκανε ενωτική λειτουργία στην Αγία Σοφία. Το λάθος αποδείχθηκε ότι ήταν και πολιτικό, αφού οι πολιτικοί λόγοι που το υπαγόρευσαν δεν επέφεραν το αναμενόμενο αποτέλεσμα που ήταν η στρατιωτική βοήθεια του πάπα. Είναι όμως γνωστό ότι ολόκληρη η κοινωνία εκείνον τον καιρό ήταν διχασμένη ως προς το ζήτημα αυτό καθώς ξέρουμε ότι υπήρχαν οι ενωτικοί και οι ανθενωτικοί. Δε γνωρίζω ποιοί ήταν οι περισσότεροι αλλά εκτιμώ ότι ο λαός στο σύνολό του ήταν ανθενωτικός ενώ η ηγεσία στο σύνολό της ανθενωτική. Μέσα σ΄ αυτό το κλίμα ήταν κι ο Κωνσταντίνος ενωτικός. Κι ο όρος ουνίτης αυτό υποδηλώνει. Βέβαια η διαφορά με τους σημερινούς ουνίτες είναι ότι αυτοί με δόλιο τρόπο προσπαθούν να επιτύχουν την ένωση ενώ ο Κωνσταντίνος και οι ενωτικοί τότε την διεκύρησαν ευθαρσώς. Δεν είναι αλήθεια ότι η τελευταία λειτουργία ήταν ενωτική. Η Ενωτική λειτουργία έγινε κάπου το Δεκέμβριο ενώ μέχρι την άλωση έγιναν αρκετές ακόμη ορθόδοξες λειτουργίες. Είναι σχεδόν σίγουρο πως ο Κωνσταντίνος δεν την πίστευε δογματικά. Την έκανε ως πολιτική κίνηση για να εξασφαλίσει στρατιωτική βοήθεια. Αυτό φαίνεται και από τη διήγηση του Γεωργίου Σφραντζή (που ήταν ενωτικός) στα επιχειρήματα που αναπτύσει εναντίον του Λουκά Νοταρά ο οποίος αρνήθηκε να συμμετάσχει σ΄ αυτήν την λειτουργία πράγμα που εξόργισε τον Αυτοκράτορα.
Αναμφίβολα ο Κωνσταντίνος αμάρτησε πολλαπλά, γιατί θέματα δογματικά τα υπέταξε σε πολιτικές σκοπιμότητες και γιατί για να εξασφαλίσει ανθρώπινη βοήθεια (παπική) έγινε εχθρός του Θεού. Δεν ισχυρίστηκε κανείς ότι σώθηκε. Άλλωστε και η τέλεση μνημοσύνων γι΄ αυτόν και τους υπόλοιπους πεσόντες αυτό δηλώνει: Ότι δεν έχει εξασφαλιστεί η σωτηρία του. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι είναι παράνομα ή παράτυπα τα μνημόσυνα που γίνονται. Αφού βαπτίστηκε ορθόδοξα δικαιούται και το μνημόσυνο. Ούτε ποτέ τον αποκύρηξε η Εκκλησία ακόμη κι αν θεωρήσουμε ότι προσχώρησε σε κάποια αίρεση. Ένας πρώην μητροπολίτης των Πατρών έλεγε χαρακτηριστικά για παρόμοιο θέμα: Αν βαπτιστεί το παιδί, δεν ξεβαπτίζεται. Πράγμα που σημαίνει ότι όσο και να πλανηθεί ο άνθρωπος έχει περιθώριο επιστροφής. Κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι ο Κωνσταντίνος δεν μετάνιωσε. Το γεγονός ότι ο μεγαλύτερος πολιτικός του αντίπαλος ο Λουκάς Νοταράς δεν έφυγε από κοντά του αλλά έμεινε στο πλάι του και πολέμησε μαζί του δηλώνει ότι τις κινήσεις του αυτές τις έβλεπε με συμπάθεια και συγκατάβαση παρ΄ ότι είχε επί του συγκεκριμένου διαχωρίσει τη θέση του. Έτσι τον είδε και ο λαός που γι΄ αυτόν τον λόγο τον πέρασε στο θρύλο και περιμένει την επάνοδό του. Οι μεγάλοι άνθρωποι κάνουν και μεγάλα λάθη. Τα λάθη δεν τα αμνηστεύουμε τους ανθρώπους όμως τους συγχωρούμε.

Ανώνυμος είπε...

Νομίζω πως ο αθεολόγητος για άλλη μια φορά έδωσε τεκμηριωμένη και σωστή απάντηση.
Αθεολόγητε, συνέχισε να συνεισφέρεις στον διάλογο, γιατί ωφελείς πραγματικά και ενημερώνεις.

Ανώνυμος είπε...

Ο κωνσταντίνος όταν ορκίστηκε στον Μυστρά για Αυτοκράτορας της Βασιλεύουσας ήτν είδη Ουνίτης.Πλήρως προσκυνημένος τον Πάπα.Δεν ηταν πολιτική κινηση ή πολιτικο παινίδι όπως λεγανε καποιοι.Το οτι οι περισσοτεροι ηταν ενωτικοι δεν ειναι κακο....Αλλα ο Κωνσταντινος δουλευε σε δυο Αφεντάδες. Και απο εδω και απο εκει. Κια να μην ερθει σε ρηξη με τον Παπα και να ικανοποιει μεριδα του λαου του που ησαν ανθενωτικοι.
Το οτι η εκκλησια δεν τον καταδικασε δεν παει να πει οτι δεν ειναι αιρετικος.Πιστευω οτι αιρετικος δεν ειναι μονο αυτος που ειναι καταδικασμενος απο την επισημη εκκλησια αλλα και αυτος που εχει πει πραγματα αιρετικα.
Οπως ο Αγ.Εφραιμ τον τιμουμε ως Αγιο ενω "επισημα"δεν εχει καταχωριστει στο Αγιολογιο ετσι και οποιος ειναι αιρετικος και δεν εχει επισημα καταδικαστει δνε σημαινει οτι δεν ειναι αιρετικος.
Σημασια δεν εχουν τα κινητρα.
Αφου βαπτιστηκε ορθοδοξα δικαιουτε μνημοσυνο?
Ναι βαπτιστηλε Ορθοδοξος αλλα στην πορεια του τυπεκυψε στην αιρεση.Ασπαστηκε τον Παπισμο την ουνια.Δεν γινεται να εισαι και ορθοδοξος και ουνιτης.Δεν γινεται.
τον συγχωρουμε τον Κωνσταντινο και προσευχομαστε γφια την σωτηρια του. Αλλα ορθοδοξα μνημοσυνα και μαλιστα σε ωρα Θειας Λατρειας απο την στιγμη που απσπαστηκε την ουνια και απεταξε την ορθοδοξια με τις πραξεις του δεν δικαιουτε. Ειναι μεγαλη αμαρτια. Δεν μνημονευονται ως ορθοδοξοι αυτοι που εχουν αποκοψει τον εαυτο τους απο την ορθοδοξια. Και σε αυτους ανηκει και ο Κωνσταντινος.

atheologitos είπε...

Δεν ξέρω από που προκύπτει ότι ο Κ. Παλαιολόγος ήταν πλήρως υποτεταγμένος στον πάπα. Και πάλι θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι οι πολιτικές συνθήκες της εποχής τον έκαναν να είναι έτσι. Το Βυζάντιο εκείνη την εποχή ήταν ένα ανίσχυρο καθημαγμένο κράτος, σκιά κράτους καλύτερα, έρμαιο στα συμφέροντα των εκάστοτε ισχυρών της γης Γενουατών, Βενετών, Τούρκων. Και ευτυχώς που όλοι αυτοί ήταν συχνά εχθροί μεταξύ τους. Πάντως το Βυζάντιο δεν είχε καμμιά απολύτως κοσμική ισχύ για να έχει πειθώ στις απαιτήσεις του.
Δεν νομίζω ότι ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος ήταν τόσο ζέων στα θρησκευτικά ζητήματα ώστε να είναι συνειδειτή του επιλογή η θρησκευτική υποταγή στον πάπα. Και έτσι να ήταν αυτό απέχει ακόμη πολύ από το να ήταν όργανο του πάπα ώστε να εξυπηρετεί τα συμφέροντά του στην Ανατολή. Αντίθετα πολιτικά φαίνεται ότι έκανε ότι ήταν δυνατό για να σώσει ό,τιδήποτε αν σωζόταν. Πολιτικά φάνηκε ειλικρινής ως προς τις επιδιώξεις του και θα ήταν πράγμα παράδοξο να μην ήταν και θρησκευτικά τέτοιος αλλά ιδιοτελής.
Εκεί όμως που θα διαφωνήσω κάθετα με τον ανώνυμο 4 Ιουνίου 2:35 (βάλτε επί τέλους κάποιο ψευδώνυμο να μη γράφουμε τόσα) είναι στον προσδιορισμό κάποιου ως αιρετικού και το παρεπόμενο αυτού τη διακοπή του μνημοσύνου του από τα δίπτυχα. Δε χαρακτηρίζεται ο οποιοσδήποτε φρονεί κάτι αιρετικό ως αιρετικός. Αν συνέβαινε αυτό θα έπρεπε όλοι μας να χαρακτηριζόμαστε ως αιρετικοί και να επαναλαμβάνουμε το μυστήριο του Χρίσματος κάθε φορά που επιστρέφουμε από μια πλάνη μας. Ο άνθρωπος που ακολουθεί μιά αιρετική διδασκαλία ενώ πριν έχει βαπτισόεί ορθόδοξα βρίσκεται απλώς σε πλάνη και η Εκκλησία εύχεται για τη μεταστροφή του. Σε περίπτωση δε που αυτός πεθάνει στην πλάνη του, εφ΄ όσον δεν έχει αποκυρήξει δημοσίως την ορθόδοξη πίστη δικαιούται και μνημοσύνων και των προσευχών της Εκκλησίας για τη σωτηρία του. Άλλωστε στην επιμνημόσυνο δέηση η Εκκλησία λέει "το απολωλός πρόβατον ΕΓΩ ειμί" δηλώνοντας με αυτό ότι όλοι υποκείμεθα σε πλάνες όσο δεν έχουμε θεωθεί. Αυτό σημαίνει ότι η Εκκλησία περιμένει υπομονετικά να αντιληφθεί το πλανημένο μέλος της την πλάνη του και να επιστρέψει χωρίς να τον καταδικάζει. Το πράγμα διαφέρει για τους "επισήμους" αιρετικούς και όσους τους ακολουθούν. Εκεί η Εκκλησία έχει δηλώσει αφ΄ ενός ότι οι συγκεκριμένες δοξασίες είναι πλάνη έχει καλέσει τα μέλη της αυτά να επιστρέψουν αυτά έχουν αρνηθεί και τότε η Εκκλησία φιλανθρώπως κινούμενη και προς τα συγκεκριμένα μέλη και προς το υπόλοιπο ποίμνιο (για να το προφυλάξει) αποκόπτει τα μέλη αυτά από το σώμα της. Με τον ίδιο τρόπο που ο Απόστολος Παύλος παρέδωσε τον αιμομίκτη της Κορίνθου στο σατανά για να απωλεσθεί το σώμα του αλλά να σωθεί η ψυχή του. Ο αφορισμός λοιπόν είναι η εσχάτη ποινή της Εκκλησίας για σώσει το πλήρωμα (και αυτό που πλανήθηκε και αυτό που κινδυνεύει) από την πλάνη. Αυτό σημαίνει ότι ο αποκομμένος πρέπει να είναι επισήμως αποκομμένος με την ίδια λογική που αυτός που υποπίπτει σε κάποιο αμάρτημα δεν υπόκειται κατευθείαν στο σχετικό κανόνα του πηδαλίου αλλά κατά περίπτωση στον κανόνα που θα επιβάλει σ΄ αυτόν ειδικά ο πνευματικός του προσαρμοσμένο στα μέτρα του.
(Συνεχίζεται)

atheologitos είπε...

Άρα και ο Κ. Παλαιολόγος ακόμα κι αν πίστευε ότι εμείς και οι παπικοί είμαστε μία Εκκλησία εφ΄όσον δεν είχε αποκοπεί από την Εκκλησία επισήμως, δικαιούται και μνημοσύνων (εντός της Θ. Λειτουργίας φυσικά -δεν είναι μνημόσυνο απλώς η επιμνημόσυνη δέηση-) και των προσευχών της Εκκλησίας είτε ζών είτε μετά θάνατον. Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι την εποχή εκείνη μόλις λίγα χρόνια πριν το σύνολο της ιεραρχίας σχεδόν, είχε υπερψηφίσει την ένωση στη σύνοδο Φεράρας - Φλωρεντίας. Επομένως δεν μπορούμε να κατηγορούμε τον Κ. Παλαιολόγο αποκλειστικά, ως αιρεσιάρχη.
Πράγματι "δεν μνημονευονται ως ορθοδοξοι αυτοι που εχουν αποκοψει τον εαυτό τους απο την ορθοδοξια" αλλά ο Κ. Παλαιολόγος δεν απέκοψε εαυτόν από την ορθοδοξία. Απλώς έκανε το λάθος να πιστεύει ότι αυτή του η κίνηση ήταν ορθόδοξη. Ήταν δηλαδή πλανεμένος και όχι αιρετικός. Εκτός τούτων εκείνο τον καιρό η κατάσταση ήταν θολή. Δεν ξεχώριζε καθόλου εύκολα ο πλανεμένος από τον αιρετικό.


Υ.Γ. Να διορθώσω και ένα λάθος που εκ παραδρομής γράφτηκε στο προηγούμενο σχόλιό μου: Ο λαός (πιστεύω) στο σύνολό του ήταν ανθενωτικός ενώ η ηγεσία στο σύνολό της ενωτική, ήθελα να γράψω.

Ανώνυμος είπε...

Ετσι όπως το πάρε σε λίγο θα τον κάνουμε και Αγιο...
Αχ και Βαχ...!!!