Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου 2009

24o Παιδαγωγικό Συνέδριο , Α΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ, Εισήγηση 1η :" Ἐκσυγχρονισμός" στήν οἰκογένεια

Ἀπό τήν ἀνεξαρτησία στήν ἀπομόνωση

Εἰσηγήτρια: κ. Καλλιόπη Γαλίτη-Κυρβασίλη,
Διδάκτωρ Εἰδικῆς Ἀγωγῆς καί Ψυχολογίας Παν/μίου Ἀθηνῶν


ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΣ

Εἶναι κοινῶς ἀποδεκτό πώς ἡ ἀποδυνάμωση τῆς οἰκογένειας ἔχει συμβάλει ἄμεσα στήν ἔξαρση ψυχικῶν φαινομένων στήν ἐποχή μας, ὅπως ἡ αἴσθηση τῆς μοναξιᾶς, τό ἄγχος, ἡ κατάθλιψη. Οἱ ἀλλαγές στίς δομές τῆς ἑλληνικῆς οἰκογένει-ας, κατά τό διάστημα τῶν τελευταίων δεκαετιῶν, ἐπέδρασαν καταλυτικά στή λειτουργία τῶν μελῶν της. Ἡ ἐμβάθυνση στήν ποιότητα τῶν ἐνδοοικογενειακῶν σχέσεων ἀποτελεῖ ἀπαραίτητη προϋπόθεση στή μελέτη καί διαχείριση τοῦ φαινομένου τῆς μοναξιᾶς.

1. Πολιτισμικές ἀλλαγές τῆς ἑλληνικῆς οἰκογένειας.
Μέσα σέ μιά εἰκοσαετία ἡ ἑλληνική οἰκογένεια πέρασε ἀπό τρεῖς διαδοχικές φάσεις. Στήν πρώτη φάση, πού ἡ οἰκογένεια ἦταν ὡς ἐπί τό πλεῖστον, ὑπῆρχε ἕνας σαφής καί κοινός στόχος: ἡ ἐπιβίωση. Ἡ συλλογική προσπάθεια ἐξασφάλιζε τήν ἐπιβίωση τόσο τῆς οἰκογένειας ὅσο καί τῆς κοινότητας. Στή δεύτερη φάση, ἡ οἰκογένεια ἀπό παραγωγική μονάδα γίνεται καταναλωτική. Ὁ σκοπός τῆς οἰκο-γένειας εἶναι καθαρά παιδοκεντρικός, ὅπου τό βάρος πέφτει στά μελλοντικά ἐπιτεύγματα τοῦ παιδιοῦ. Στήν τρίτη φάση δέν ὑπάρχει σαφής σκοπός γιά τή δημιουργία τῆς οἰκογένειας οὔτε ξεκάθαροι ρόλοι. Τά νέα ζευγάρια ἀντιμετωπίζουν τεράστιες δυσκολίες στό νά συνεργαστοῦν καί να βροῦν μιά κοινή πορεία μέ νόημα πού θά τούς βοηθήσει νά αὐτοδεσμευτοῦν στό γάμο.

2. Ἐπιπτώσεις τῶν πολιτισμικῶν ἀλλαγῶν. Ἡ μοναξιά τῶν σημερινῶν παιδιῶν.
Εἶναι ἀποδεδειγμένο ὅτι ὑπάρχει ἄμεση συνάφεια ἀνάμεσα στή διαθεσιμότητα τῶν γονέων, στήν ποιότητα τῆς σχέσης καί στή μοναξιά πού θά νιώσει τό παιδί στή μετέπειτα ζωή του. Οἱ γονεῖς πού δέν ἱκανοποιοῦν τίς ἀνάγκες τῶν παιδιῶν τους γιά ἀποδοχή καί συναισθηματική ζεστασιά, ὁδηγοῦν τό παιδί στή βίωση συναισθημάτων ἀπόρριψης καί στήν ἀντίληψη ὅτι δέν τό ἀγαποῦν. Οἱ σημερινές μορφές τῆς σύγχρονης οἰκογένειας δείχνουν ὅτι οἱ ἐξελίξεις στόν οἰκογενειακό χάρτη εἶναι ταχύτατες καί ἔχουμε πλέον νά κάνουμε μέ μιά νέα πραγματικότητα. Ὡς γονεῖς καί ὡς ἐκπαιδευτικοί καλούμαστε νά βροῦμε λειτουργικούς τρόπους σχέσης μέ τά παιδιά μας, ὥστε νά μπορέσουμε νά ἀξιοποιήσουμε τή σημερινή κρίση τῆς οἰκογένειας θετικά.

3. Ψυχολογική ἀντιμετώπιση τῆς μοναξιᾶς. Ἡ εὐεργετική μοναξιά.
Σύμφωνα μέ τούς εἰδικούς, ὑπάρχουν τρία εἴδη μοναξιᾶς: ἡ κυριολεκτική μοναξιά, ἡ ἐπώδυνη μοναξιά καί ἡ εὐεργετική μοναξιά. Ἡ εὐεργετική μοναξιά ἀναφέρεται στήν ἱκανότητα τοῦ ἀνθρώπου νά μή φοβᾶται νά μένει μόνος, ὥστε νά μπορεῖ νά ἔρθει σέ οὐσιαστική σχέση μέ τόν ἑαυτό του, μέ τόν ἄλλο καί μέ τόν Θεό. Εἶναι δεῖγμα συναισθηματικῆς ὡριμότητας καί ἀποτελεῖ μιά ὑπαρξιακή ἀνάγκη τοῦ ἀνθρώπου, παραγνωρισμένη στούς σύγχρονους ρυθμούς τῆς ἀστικῆς ζωῆς.

4. Πνευματική ἀντιμετώπιση τῆς μοναξιᾶς.
Ἡ αὐτονόμηση καί ἡ ἀποστασία τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν Θεό ἔχει ὡς συνέπεια τή θλίψη, τόν φόβο, τό ἄγχος καί πάνω ἀπ’ ὅλα τή μοναξιά. Ἡ πρόκληση γιά τόν σημερινό ἄνθρωπο εἶναι τό πῶς θά εἰσέλθει στό μυστήριο τῆς μοναξιᾶς καί θά ἀνακαλύψει τό νόημά της. Ἡ ἄσκηση καί ἡ ὑπομονή στίς δυσκολίες τῆς ζωῆς, μαζί μέ τή διακονία πρός τόν ἄλλο, πού μᾶς βγάζει ἀπό τό ἐγώ μας, ἀποτελοῦν τό καλύτερο φάρμακο κατά τῆς μοναξιᾶς. Ἡ μεταμοντέρνα ἐποχή, μέ τίς "ἐκσυγχρονιστικές" τάσεις καί τήν ἀμφισβήτηση τῶν πάντων, μπορεῖ νά ἀποτελέσει μιά μοναδική εὐκαιρία γιά τήν ἀνάδειξη τῆς αὐθεντικότητας καί τῆς Ἀλήθειας.


Πέλη Γαλίτη-Κυρβασίλη
Σύντομο Βιογραφικό Σημείωμα

Γεννήθηκε στήν Ἀθήνα καί σπούδασε στή Φιλοσοφική Σχολή τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν στό Τμῆμα Γερμανικῶν Σπουδῶν.
Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στά Παιδαγωγικά στίς Ἠνωμένες Πολιτείες, στό Πανεπιστήμιο τοῦ Missouri - Saint Louis, ὅπου ἔλαβε τό Δίπλωμα Master μέ ἐξειδίκευση στή Σχολική Συμβουλευτική.
Περαιτέρω ἐξειδικεύτηκε στή Συμβουλευτική γάμου καί οἰκογένειας καθώς καί στή Συστηματική Προσέγγιση ὡς μέθοδο Οἰκογενειακῆς Θεραπείας, τόσο στίς Η.Π.Α. ὅσο καί στήν Ἑλλάδα.
Κατά τή μακρόχρονη παραμονή της στίς Η.Π.Α. ἔργάστηκε ὡς σύμβουλος (school counselor) σέ σχολεῖο καί σέ κολέγιο, θεραπεύτρια σέ κέντρο ἀποτοξίνωσης καί ἐθελόντρια σύμβουλος στό Νοσοκομεῖο Παίδων τοῦ Πανεπιστημίου Harvard τῆς Βοστώνης.
Εἶναι Διδάκτωρ τοῦ Τμήματος Εἰδικῆς Ἀγωγῆς καί Ψυχολογίας τοῦ Π.Τ.Δ.Ε. τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν.
Δίδαξε Συμβουλευτική στό μεταπτυχιακό πρόγραμμα τοῦ Παιδαγωγικοῦ Τμήματος Δημοτικῆς Ἐκπαίδευσης τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν.
Ἀπό τό 1999 ὑπηρετεῖ στή Δευτεροβάθμια Ἐκπαίδευση.
Ἐργάζεται ὡς σύμβουλος ἐκπαιδευτικῶν, γονέων καί μαθητῶν (ψυχοπαιδαγωγός) στόν Συμβουλευτικό Σταθμό Νέων τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας πού καλύπτει τά σχολεῖα τῆς Δευτεροβάθμιας Ἐκπαίδευσης τῆς Β΄ Περιφέρειας Ἀθηνῶν.
Εἶναι μέλος τῆς Ἀμερικανικῆς Συμβουλευτικῆς Ἐταιρείας.
Εἶναι ἔγγαμος καί μητέρα τεσσάρων παιδιῶν.

Δεν υπάρχουν σχόλια: